الجمع بين الصلوات لعذر المطر " دراسة فقهية " | ||||
مجلة کلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنات بالإسکندرية | ||||
Article 4, Volume 39, Issue 3, March 2023, Page 1997-2057 PDF (675.51 K) | ||||
DOI: 10.21608/bfda.2023.296213 | ||||
![]() | ||||
Author | ||||
صالح بن علي بن محمد السعود | ||||
أستاذ الفقه المشارك في كلية التربية بالزلفي جامعة المجمعة، التخصص العام: الفقه التخصص الدقيق: الفقه المقارن المملكة العربية السعودية | ||||
Abstract | ||||
موضوع البحث: يتناول البحث الجمع بين الصلوات لعذر المطر. أهداف البحث: يهدف البحث إلى بيان آراء الفقهاء في الجمع بين الصلوات بسبب المطر. مع بيان الراجح من آراء الفقهاء في الجمع بين الصلوات بسبب المطر، كما يتناول البحث بيان حكم الجمع بين الصلوات لعذر الوحل والريح الشديدة، مع بيان الصلوات التي يُجمع بينها لعذر المطر ووقت الجمع، بالإضافة إلى بيان حد المطر الذي يجوز مع الجمع. منهج البحث: الجمع بين المنهج الاستقرائي، والمنهج المقارن، والمنهج التحليلي. أهم النتائج: يجوز الجمع بين الصلوات عند جمهور الفقهاء لعذر المطر مع التقيد بشروط الفقهاء في المطر الذي يبيح الجمع. يجوز الجمع بين الصلوات للحاجة على أن لا يُتخذ عادة، كالطبيب الذي يُجري عملية جراحية طويلة الزمن. الوحل والطين من الأعذار المبيحة للجمع بين الصلوات. الريح الشديدة عذر يبيح الجمع بين الصلاتين، خاصة في البلاد شديدة البرودة لما فيه من التيسير ورفع الحرج. أهم التوصيات: أوصي المجامع الفقهية المتخصصة بضرورة إعادة النظر في مسائل الجمع بين الصلوات، وتوحيد الرأي فيها بما يتوافق مع مقاصد الشريعة من رفع الحرج والمشقة على عموم المسلمين. | ||||
Keywords | ||||
الجمع; الصلوات; عذر; المطر; الريح; الوحل | ||||
References | ||||
المصادر والمراجع
References : • abn batali, ealii bin khalafa. "shrah sahih albukhari". (ta: 2, alriyad: maktabat alrishdi, 1423h). • abin taymiata, 'ahmad bin eabd alhalimi. "majmue alfatawaa". (alqahirati: dar altaqwaa). • abn taymiat alharani, eabd alsalam abn taymiati. "almuntaqaa min 'akhbar almustafaa". (ta:1, alqahirati: almaktabat altijariat alkubraa, 1350h). • abin jazi, muhamad bin 'ahmadu. "alqawanin alfiqhiatu". (birut: dar algharb al'iislamii). • abin hajar aleasqalani, 'ahmad bin eulay. "altalkhis alhabir fi takhrij 'ahadith alraafieii alkabiri". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1416h). • abin hajar aleasqalanii, 'ahmad bin eulay. "fath albari sharh sahih albukharii". (birut: dar almaerifati, 1397h). • abin khuzaymata, muhamad bn 'iishaqa. "sahih abn khuzaymata". (birut: almaktab al'iislamii). • abin daqiq aleid, muhamad bin eulay. "'iihkam al'ahkam sharh eumdat al'ahkami". (ta: 1, alqahirati: matbaeat alsanat almuhamadiati, 1407h). • abn batali, ealii bin khalafa. "shrah sahih albukhari". (ta: 2, alriyad: maktabat alrishdi, 1423h). • abin taymiata, 'ahmad bin eabd alhalimi. "majmue alfatawaa". (alqahirati: dar altaqwaa). • abn taymiat alharani, eabd alsalam abn taymiati. "almuntaqaa min 'akhbar almustafaa". (ta:1, alqahirati: almaktabat altijariat alkubraa, 1350h). • abin jazi, muhamad bin 'ahmadu. "alqawanin alfiqhiatu". (birut: dar algharb al'iislamii). • abin hajar aleasqalani, 'ahmad bin eulay. "altalkhis alhabir fi takhrij 'ahadith alraafieii alkabiri". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1416h). • abin hajar aleasqalanii, 'ahmad bin eulay. "fath albari sharh sahih albukharii". (birut: dar almaerifati, 1397h). • abin khuzaymata, muhamad bn 'iishaqa. "sahih abn khuzaymata". (birut: almaktab al'iislamii). • abin daqiq aleid, muhamad bin eulay. "'iihkam al'ahkam sharh eumdat al'ahkami". (ta: 1, alqahirati: matbaeat alsanat almuhamadiati, 1407h). • abin qiam aljawziati, muhamad bin 'abi bakr. "'iielam almuqiein ean rabi alealamina". (t: 1, bayrut: dar alfikri, 1411h). • abin almundhira, muhamad bin 'iibrahim . "al'awsat fi alsunan wal'iijmae waliakhtilafi". (ta: 1, alriyad: dar tibti, 1405h). • abn manzuri, muhamad bin mukram. lisan alearbi. (ta: 3, bayrut: dar sadir, 1414h). • abin alhamam, muhamad bin eabd alwahidi. "shrah fath alqidir". (t: 2, bayrut: dar alfikri). • al'albani, muhamad nasir. "aldiyn 'iirwa' alghalil fi takhrij 'ahadith manar alsabil". (t: 2, bayrut: almaktab al'iislamia, 1405h). • al'albani, muhamad nasir aldiyn. "silsilat al'ahadith aldaeifat walmawdueat wa'atharuha alsayiy fi al'umati". (ta: 1, bayrut: almaktab al'iislamia, 1412h). • al'ansari, zakariaa bin muhamadi. "'asnaa almutalib sharh rawd altaalbi". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati). • albukhari, muhamad bin 'iismaeila. "aljamie almusnad alsahih almukhtasar min 'umur rasul allah salaa allah ealayh wasalam wasunanuh wa'ayaamuhu". (ta: 3, bayrut: dar abn kathir, 1407h). • albhuti, mansur bin yunus. "shrah muntahaa al'iiradat".(t: 1, bayrut: ealmi, 1414h). • albihaqi, 'ahmad bin alhusayni. "alsunan alkubraa", (makat: maktabat dar albazi, 1414h). • altirmidhi, muhamad bin eisaa. "sunan altirmidhi". (birut: dar 'iihya' alturath alearabii). • alhakim alniysaburi, muhamad bin eabdallah. "almustadrak ealaa alsahihayni". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati,1411h). • alhatabi, muhamad bin muhamad bin eabd alrahman. "mawahib aljalil fi sharh mukhtasar khalil". (ta: 3, bayrut: dar alfikri, 1412h). • alkharshi, muhamad bin eabd allahi. "shrah mukhtasar khalil". (birut: dar alfikri). • aldisuqi, muhamad bin 'ahmadu. "hashiat aldisuqii ealaa alsharh alkabiri". (ta: 2, bayrut: dar ealam alkutab). • alraafiei, eabd alkarim bin muhamadi. "aleaziz sharh alwijiiz". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1417h). • alziylei, eabd allh bin yusif. "nusb alraayat fi takhrij 'ahadith alhidayati". (ta: 1, alqahirata: dar alhadithi, 1430h). • alziylei, euthman bin eulay. "tabayin alhaqayiq sharh kanz aldaqayiqi". (ta: 2, alqahirati: dar alkitaab al'iislamii). • alshaafieayi, muhamad bin 'iidris. "al'uma". lil'iimam (ta: 1, alqahirata: dar alhadithi, 1420h). • alshirbini, muhamad bin 'ahmad alkhatib. "mghni almuhtaj 'iilaa maerifat maeani 'alfaz alminhaji". (t: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1415h). • alshukani, muhamad bin eulay. "alsil aljaraar almutadafiq ealaa hadayiq al'azhari". (t: 1, bayrut: dar abn hazm). • alshiyrazi, 'iibrahim bin ealii bin yusuf. "almuhadhab fi alfiqh alshaafieii". (ta: 2, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1412h). • aleuthaymin, muhamad bin salih. "alsharh almumtae ealaa zad almustaqnaei". (ta: 1, alriyad: dar aibn aljawzi , 1423h). • aleadwi, eali bin 'ahmadu. "hashiat aleadawii ealaa sharh kifayat altaalib alrabanii". (birut: dar alfikri, 1411h). • aleazim 'abadi, muhamad 'ashraf. "eun almaebud sharh sunan 'abi dawd". (t: 2, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1415h). • aleumrani, yahyaa bin 'abi alkhayr bin salima. "albayan fi alfiqh alshaafieii". (ta: 1, jidata: dar alminhaji, 1421h). • eiadi, eiad bin musaa. "'iikmal almuealim sharh sahih muslmi". (ta: 1, alqahirata: dar alwafa'i, 1419h). • alkasani, 'abu bakr bin maseudin. "badayie alsanayie fi tartib alsharayiei". (ta: 2, bayrut: dar alkitaab alearabii, 1406h). • alqarafi, 'ahmad bin 'iidris. "aldhakhirat fi fiqh 'ahl aljazirati". (ta: 1, bayrut: dar algharb al'iislamii, 1994). • almawardi, ealiun bin muhamad. "alhawi alkabir fi fiqh madhhab al'iimam alshaafieii". (ta: 1, bayrut: dar alkutub aleilmiati, 1414h). • almardawi, eali bin sulayman. "al'iinsaf fi maerifat alraajih min alkhilafi". (ta: 2, bayrut: dar 'iihya' altarath). • mislimi, muslim bin alhajaji. "almusnad alsahih almukhtasar binaql aleadl ean aleadl 'iilaa rasul allah salaa allah ealayh wasilami". (birut: dar 'iihya' alturath alearabii). • alnnfrawi, 'ahmad bin ghanima. "alfawakih aldawaniu ealaa risalat abn 'abi zayd alqayruani". (birut: dar alfikri, 1415 hi). • alnawawii, yahyaa bin sharaf. "ruwdat altaalibin waeumdat almuftina". (t: 3, bayrut: almaktab al'iislamia, 1412h). • alnawawii, yahyaa bin sharaf. "alminhaj sharh sahih muslim bin alhajaji". (ta: 2, bayrut: dar 'iihya' altarathi, 1392h). • alnawawii, yahyaa bin sharaf. "almajmue sharh almuhadhabi". (ta: 1, alqahirata: dar alhadithi, 1421h).
| ||||
Statistics Article View: 229 PDF Download: 2,630 |
||||