سوسيولوجيا الإعلام الجديد "دراسة ميدانية حول تأثير الإعلام الجديد على الثقافة" | ||||
مجلة البحوث الإعلامية | ||||
Volume 72, Issue 3, October 2024, Page 2025-2116 PDF (13.78 MB) | ||||
Document Type: المقالة الأصلية | ||||
DOI: 10.21608/jsb.2024.306516.1780 | ||||
![]() | ||||
Author | ||||
إبتهال عادل أنور هارون هارون ![]() | ||||
جامعة القاهرة | ||||
Abstract | ||||
هدفت الدراسة إلى الكشف عن تأثير الإعلام الجديد بأشكاله المتنوعة والمتعددة على ثقافة العرب، وعاداتهم وتقاليدهم وأفكارهم، وذلك من خلال التعرف على ما يلي: 1- تحديد درجة ونمط تأثير الإعلام الجديد على المواطن العربي. 2- التعرف على إيجابيات الإعلام الجديد وسلبياته لدى المواطن العربي. 3- رصد تأثير الإعلام الجديد في عادات العرب وتقاليدهم. تساؤلات الدراسة: 1- إلى أي درجة أسهم الإعلام الجديد في تثقيف المواطن العربي وزيادة وعيه؟ 2- هل أسهم الإعلام الجديد في تغيير البنية الفكرية للعرب؟ 3- ما النتائج المترتبة على تأثر العرب بالإعلام الجديد ومواقع التواصل الاجتماعي؟ الإطار النظري للدراسة: - نظرية الغرس الثقافي. - نظرية الاستخدامات والإشباعات. منهج الدراسة: المنهج الوصفي. أدوات جمع البيانات: أداة الاستبانة. عينة الدراسة: بلغت (220) مفردة من الذكور والإناث. نتائج الدراسة: 1- كشفت النتائج أن غالبية مفردات عينة الدراسة تأثروا بوسائل الإعلام الجديد؛ وذلك بنسبة (45.5%). 2- أسهم الإعلام الجديد في دعم ثقافة العرب بالمعلومات التكنولوجية، ومعلومات عن الذكاء الاصطناعي بنسبة (29.1%). 3- ذكرت نسبة (43.6%) أن الإعلام الجديد أسهم في تبني أفكار وسلوكيات منافية لعادات العرب وتقاليدهم وثقافتهم. 4- أكدت نسبة (16.4%) من إجمالي مفردات عينة الدراسة أن من مخاطر الإعلام الجديد أنه يقدم محتوى زائفًا ومخالفًا للواقع. | ||||
Keywords | ||||
الإعلام الجديد; الثقافة; البنية الفكرية; التطور الثقافي; التغير الثقافي | ||||
References | ||||
Ali, E. (2016), nazariat aliastikhdamat wal'iishbaeat watatbiqatuha ealaa al'iielam aljadida, almajalat alearabiat fi aleulum al'iinsaniat waliajtimaeiati, 25(4). 1-17. - Twalbat, A. (2021). astikhdamat alshabab lil'iidhaeat alearabiat fi mamlakat albahrayn wal'iishbaeat almutahaqiqat minha, majalat albuhuth ali'iielamiati, 57(2). 142-182. -Almadani, O. (2016). dawr shabakat altawasul alaijtimaeii fi tashkil alraay aleami ladaa talabat aljamieat alsaeudia "jamieat 'um alquraa namudhaja", majalat aladab waleulum alaijtimaeiati, 2(1). 395- 425. - Mustafaa, O. (2016). aistikhdam shabakat altawasul aliajtimaeii waneikasuha ealaa tashkil qiam alshabab aljamieii, almajalat aleilmiat libuhuth alsahafati, 8(4). 275- 321. - Abu Shaisha, A. (2022). aliaitijahat albahthiat alearabiat almueasirat fi dirasat tathirat alhuiat althaqafiat alearabia "dirasat tahliliati", almajalat aleilmiat libuhuth a;ezaa waltilifizyuni, 24(5). -Salim, A. (2018). dawr wasayil al'iielam fi taeziz althaqafat al'amniat ladaa alshabab aljamieii almisrii, almajalat almisriat lildirasat almutakhasisati, 18(3). 77- 139. -Zayid, I. (2018), tathir mawaqie altawasul aliaijtimaeii ealaa alhuiat althaqafiati: dirasatan fi aliaistiemalat wal'iishbaeat "alfisbuk namudhaja", majalat dirasati, 2(1). 265- 280. -Nasar, T. (2008). dawr wasayil al'iielam almasmueat walmaryiyat fi altanmiat althaqafiati, majalat aitihad aljamieat Alearabiat liladab, 2(1). 557- 589. -Alshamrii, J. (2016). mafhum althaqafat fi alfikr alearabii walfikr algharbia, risalat majistir, jamieat al'iimam muhamad bin sueud Al'iislamiati, kuliyat alsharieati, qism althaqafat al'iislamiati. - Muslimani, J. (2016). al'iielam walmujtamaea, Amman, dar 'amjad lilnashr waltawziei, ta1. -Aljabr, H. (2017), waqie dawr shabakat altawasul alaijtimaeii fi tanmiat alwaey althaqafii ladaa talbat kuliyat altarbiat al'asasiat fi dawlat Alkuayti, majalat kuliyat altarbiati, 176(2). 77- 115. -Alsuwdani, H. (2014). tiknulujia al'iielam aljadid waintihak haqi alkhususiati, majalat dafatir alsiyasat walqanuni, 11(3). 213- 227. - Mikawi, H. (2012). alaitisal wanazariaatuh almueasiratu, Alqahira, aldaar Almisriat Allubnania, ta1. -khwani, K. (2021). mafahim althaqafat walmustalahat almurtabitat biha, majalat alqari lildirasat al'adabiat walnaqdiat wallughawiati, 3(4). 81-95. - Abdel-Ilah, K. (2022). al'iielam aljadid walhifaz ealaa alhuiat aldiyniat lilmujtamae alliybii "dirasat tahliliati", majalat 'usul aldiyni, 6(3). 347- 383. - Benflis, K. (2011).'asalib taeamul almurahiqin mae altadafuq al'iielamii wa'athariha ealaa tashkil alhuiat ladayhim "dirasat maydaniat bibaed 'aqsam jamieat batnati", majalat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, 5(2). 65-71. -kush, D. (2007). mafhum althaqafat fi aleulum aliajtimaeiati, tarjamatu: munir alsaeidani, almunazamat alearabiat liltarjamati, Lubnan, ta1. -Altantawi, R. (2022). 'athar wasayil al'iielam waltiknulujia alhadithat ealaa altanshiat alaijtimaeiat liltifl "dirasat maydaniati", majalat alqahirat lilkhidmat aliaijtimaeiati, 1(2). 1- 35. - Yaishi, Z. (2021). dawr mawaqie altawasul alaijtimaeii fi nashr althaqafat al'iielamiati, risalat majstir, jamieat 'Adrar, kuliyat aleulum al'iinsaniat waliajtimaeiat waleulum al'iislamiati, qism aleulum al'iinsaniati. - Abd Alhalim, S. (2022), dawr althaqafat fi tatwir almujtamae watawjihihi, almajalat alearabiat lilnashr alealmii, 5(2). 1222- 1234. -Alhashimi, S. (2020), 'athar aistikhdam wasayil altawasul alaijtimaeii ealaa tanshiat altifl fi almujtamae aleumany "altaelimiati, alaijtimaeiati, alnafsiati, alsihiyati", wizarat altanmiat alaijtimaeiati, Amman. -Alshamri, S. (2017). tathirat wasayil al'iielam aljadid ealaa alshabab aljamieaya, majalat aljamie lildirasat alnafsiat waleulum altarbawiati, 5(2). 104-122. -Aldilimi, A. (2016). nazariaat aliatisal fi alqarn alhadi waleishrina, Amman, dar alyazurii aleilmiat lilnashr waltawziei. -Aleanzi, A. (2014). dawr wasayil al'iielam almahaliyat fi taeziz althaqafat alsiyasiat ladaa alshabab alkuayti, risalat majistir, jamieat Alsharq Al'awsat, kuliyat aladab, qism al'iielami. - Hussein, A. (2014). aluathar alnafsiat liwasayil al'iielam aljadid ealaa almurahiqin fi almamlakat alearabiat alsaeudia "dirasat maydaniatin", almajalat aleilmiat likuliyat altarbiat alnaweiati. 2(1). - Al-Ali, O. (2023).dawr mawaqie altawasul alaijtimaeii fi tashkil thaqafat alshabab "dirasat tahliliat ealaa eayinat eashwayiyat min talal jamieat dimshq", majalat aleulum al'iinsaniat waltabieiati. 5(2). 197- 233. - Aqlun, A. (2022). aistikhdam al'atfal litiknulujia al'iielam alhadithat waineikasatiha ealaa thaqafatihim "dirasat maydaniat hali eayinat min 'asr madinat khanshalati- Aljazayir", risalat dukturah, jamieat Muhamad khaydar Bisikrat, kuliyat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, qism aleulum alaijtimaeiati. -Sayid, G. (2017). al'iielam aljadid walshabakat aliajtimaeia "madkhal nazariun lifahm alkhasayis walsalbiaati", almajalat aleilmiat libuhuth Alezaa waltilifizyun, 9(4). 389-421. - Subhi, F. (2017). marahil zuhur watatawur al'iielam alearabii watathiruh ealaa alraay aleami, almajalat aleilmiat lildirasat altijariat walbiyiyati, 4(1). 89-112. - Messaadia, L. (2017). fi mafhum althaqafat wabaed mukawinatiha "aleadati, altaqalidi, al'aerafa", majalat aldhaakirati, 9(3). 31-43. - Alhadid, L. (2016), dawr al'iielam aljadid fi 'iieadat 'iintaj altanshiat alaijtimaeiat lilyafiein min tulaab almarhalat althaanawiati, dirasat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, 3(4).1589- 1603. -Hamdi, M. (2018). aietimad alshabab aljamieii ealaa mawaqie altawasul alaijtimaeii fi altazawud bialmaelumati: dirasatan mushiatan fi jamieat tabuk alsaeudiat, risalat majistir, jamieat alsharq al'awsati, kuliyat Al'iielami, qism alsahafat wal'iielami. - Rifai, M. (2011). dawr al'iielam fi aleasr alraqamii fi tashkil qiam al'usrat alearabia "dirasat tahliliati", majalat jamieat Dimashq, 1(3). 687 -743. -Hashim, M. (2018). dawr al'iielam fi altaghyir fi alealam alearabii "dirasat tahliliatin", dirasat aleulum al'iinsaniat waliajtimaeiati, 2(4). 199-216. - Abd Alhamid, M. (1997), nazariaat al'iielam watijah at altaathira, Alqahira, ealim alkutub. - Al-Bata, M. (2018). wasayil al'iielam al'iilikturuniu waltawasul aliajtimaeiu watharuha aldiyniat walfikriatu, majalat kuliyat alsharieat walqanuni. 3(1).1815- 1882. -'Ismaeil, M. (2003). mabadi eilm aliatisal wanazariaat altaathiri, alqahirati, aldaar alealamiat lilnashr waltawziei , ta1. -Abd alnabi, M. (2019), alaitijahat alhadithat linazariat alaistikhdamat wal'iishbaeati, almajalat almisriat lildirasat almutakhasisati, 23(1). 39-72. - Shatla, M. (2015), hanan kamil, aistikhdam mawaqie alshabakat alaijtimaeiat waealaqatiha bialmusharakat alsaasiati, dawriat 'iielam Alsharq Al'awsat, 11(2). -Halas, M. (2010), dawr wasayil al'iielam fi tashkil alwaey alaijtimaeii ladaa alshabab alfilastinii "dirasat maydaniat ealaa eayinat min tulaab kuliyat aladab jamieat al'azhar", majalat jamieat al'azhar silsilat aleulum al'iinsaniati, 2(1). 135- 180. - Abdel Hafeez, N. (2016). tathir alaietimad ealaa wasayil al'iielam altaqlidiat waljadidat fi nashr althaqafat alsihiyati, almajalat almisriat libuhuth alraay aleami, 2(1). 405 - 494. - Al-Shaalali, N. (2018). qira'at fi mafhum althaqafatayn eind "si bi sanu", almajalat aljamieati, 20(3). 153-174. -Aljamal, N. (2018). dawr al'iielam aljadid fi taghyir almanzumat alqiamiat ladaa alshabab "dirasat tatbiqiat ealaa alshabab almisrii", almajalat alduwaliat lilaitisal alaijtimaeii, 3(2). 152- 187. - Hassouna, N. (2014). al'iielam aljadid "almafhum walwasayil walkhasayisi". - Burnat, H. (2017). muqadimat fi al'iielam walaitisali, risalat dukturah, jamieat almalik saeud, kuliyat Aladab, qism al'iielami. -Hibaysh, H. (2016). taerid almurahiqin lil'iielam aljadid waealaqatih biaitijahatihim nahw al'iielam altaqlidii "dirasat maydaniati", almajalat aleilmiat likuliyat altarbiat alnaweiati, 5(2). 159- 194.
| ||||
Statistics Article View: 992 PDF Download: 943 |
||||