النصوص الموهمة للتشبيه عند تلميذ الشيخ الأشعري المباشر (الإمام أبي الحسن علي بن محمد بن مهدي الطبري ت:380هـ) دراسة تحليلية نقدية. Texts that Illusion of Resemblance by the Direct Student of Sheikh al-Ash'ari (Imam Abu al-Hasan Ali ibn Muhammad ibn Mahdi al-Tabari, d. 380 AH) - Presentation and Critique | ||
| الدراية | ||
| Articles in Press, Accepted Manuscript, Available Online from 01 October 2025 PDF (1.97 M) | ||
| Document Type: المقالة الأصلية | ||
| DOI: 10.21608/drya.2025.466542 | ||
| Author | ||
| محمود محمد عويس أحمد* | ||
| قسم العقيدة والفلسفة بكلية أصول الدين بالقاهرة، جامعة الأزهر الشريف، بمصر. | ||
| Abstract | ||
| إن هذا البحث في بيان عقيدة الإمام ابن مهدي الطبري في النصوص الموهمة للتشبيه، والذي يعد من تلامذة الشيخ الأشعري المباشرين، فقد نقل عنه عقيدته التي قررها في حياته وتوفي عليها، ومضمونها توحيد الله تعالى وتنزيهه عن مشابهة المخلوقين، وعن التحيز في الجهة والمكان، وعن الأعضاء والجوارح، وصرف النصوص الشرعية المتشابهة عن ظاهرها الحسي الجسمي، وكان من أهم دوافع اختياري لهذا البحث هو الإجابة عن سؤالين مهمين وهما: لماذا النصوص المتشابهة؟ ولماذا الإمام ابن مهدي الطبري؟ فقد اخترت هذا الموضوع؛ لكثرة النقاش والحوار فيه، واخترت ابن مهدي؛ لأنه كان من تلاميذ الشيخ الأشعري المباشرين، وكان عالمًا موسوعيًّا. وقد جاء البحث في: مقدمة، ومبحثين، وخاتمة. أما المقدّمة: فضمّنتُها دوافع اختياري لهذا البحث، والمنهج المتبع فيه. وأما المبحثان: فأولهما: في تنزيه الله تعالى عن التجسيم والتشبيه عند الطبري. وثانيهما: في تأويل الآيات والأحاديث التي يوهم ظاهرها تشبيه الله تعالى بخلقه. وأما الخاتمة: فجعلتها للنتائج التي انتهى إليها البحث. • منهج البحث: المنهج الاستقرائي: في تتبع رأي ابن مهدي في قضية التأويل. والمنهج الوصفي التحليلي: في جانب العرض والتحليل لرأيه. والمنهج النقدي: في مناقشة آراء العلماء في هذه المسألة. أهم النتائج: ضرورة نفي التشبيه عن الله عند الإمام الطبري؛ لمخالفته تعالى للحوادث. وأن الطبري قد استخدم التأويل التفصيلي لبعض النصوص الموهمة للتشبيه بما يليق بذاته تعالى، مثل تأويله الاستواء بالاعتلاء. وأنه استخدم التفويض (التأويل الإجمالي) في بعض النصوص مع نفي المعاني المحالة، مثل اليد، فلم يرجع تفسيرها إلى غير إطلاق اللفظ بها، كما جاء عن الله سبحانه. Abstract: This research examines the doctrine of Imam Ibn Mahdi al-Tabari regarding texts that suggest anthropomorphism. Al-Tabari was one of Sheikh al-Ash'ari's direct students, having transmitted from him the doctrine he established during his lifetime and upon which he died. Its content is the oneness of God Almighty and His transcendence from resembling created beings, from bias in direction and place, and from limbs and organs, and diverting the ambiguous legal texts from their physical, sensory appearance. One of the most important motives for my choosing this research was to answer two important questions. They are: Why the ambiguous texts? And why Imam Ibn Mahdi al-Tabari? I chose this topic because of the extensive discussion and debate surrounding it. I also chose Ibn Mahdi because he was one of Sheikh al-Ash'ari's direct students and a prolific scholar. The research consists of an introduction, two chapters, and a conclusion. As for the introduction, I included the motivations for choosing this research and the methodology followed. As for the two sections, the first deals with al-Tabari's exoneration of God Almighty from anthropomorphism and likening. The second deals with the interpretation of verses and hadiths whose apparent meaning suggests likening God Almighty to His creation. As for the conclusion, I devoted it to the results reached by the research. Research Methodology: The inductive approach: To examine Ibn Mahdi's view on the issue of interpretation. The descriptive-analytical approach: To present and analyze his view. The critical approach: To discuss the views of scholars on this issue. Main Results: Imam al-Tabari's necessity to deny anthropomorphism of God, given His transcendence of creation Al-Tabari employed a detailed interpretation of some texts that suggest anthropomorphism, such as his interpretation of istiwa' (transcendence) as ascending. He also employed delegation (general interpretation) in some texts, denying improbable meanings, such as the hand. He did not refer their interpretation to anything other than the generality of the word, as it was reported from God Almighty. | ||
| Keywords | ||
| الطبري; النصوص الموهمة للتشبيه; التأويل. Al-Tabari; Texts that suggest anthropomorphism; Interpretation | ||
| References | ||
|
فهرس المصادر والمراجع:
أصول الدين, لجمال الدين أحمد بن محمد الغزنوي الحنفي , تحقيق: د/ عمر وفيق, الناشر: دار البشائر الإسلامية.
1) Al-Ibanah 'an Usul al-Diyana', ab Abu al-Hasan al-Ash'ari, a Dr. Fawqiya Hussein Mahmoud editum, a Dar al-Basa'ir editum, no date. 2) Abkar al-Afkar fi Usul al-Din, a Sayf al-Din al-Amidi, a Dr. Ahmed Muhammad al-Mahdi editus a Bibliotheca Nationali et Archivo in Cairo, 1423 AH- 2002 CE. 3) Abu al-Hasan al-Ash'ari, Hamouda Ghuraba, ab Academia Research islamica edita, 1973 CE. 4) Ihya' Ulum al-Din ab al-Ghazali editum a Dar al-Ma'rifa, Beryti, Libano, 1402 AH - 1982 CE. 5) Ductus ad probationes conclusionum in fundamentis fidei, ab Imam al-Haramayn al-Juwayni, a Dr. Muhammad Yusuf Musa et Ali Abd al-Mun'im Abd al-Hamid, ab Al-Khanji Bibliotheca editis, 11 Abd al-Aziz Street, Egypt, 1369 AH - 1950 AD. 6) Fundamentum Sanctificationis ab al-Razi, ab Ahmad Hijazi al-Saqa editum, ab Al-Azhar Bibliotheca Collegiis editum, 1406 AH - 1986 AD. 7) Impossibilitas Entis cum Essentia, a Muhammad al-Khadir al-Shanqiti, edita a Press Subaih, Cairo, 1349 AH. 8) *Arcana Eloquentiae*, ab Abu Bakr Abd al-Qahir ibn Abd al-Rahman ibn Muhammad al-Jurjani (mortuus anno 471 AH), a Mahmoud Muhammad Shakir commentata, a Typographia al-Madani Cairi, Dar al-Madani Jeddae edita, sine data. 9) *Nomina et Attributa*, ab Imamo Abu Bakr Ahmad al-Bayhaqi, a Muhammad Zahid al-Kawthari introducta et commentata, a Bibliotheca al-Azhar pro Hereditate edita, editione 2015 (1436 AH). 10) Fundamenta Religionis Secundum Imam Abu Hanifa, auctore Muhammad Abd al-Rahman al-Khamis, Publisher: Dar al-Sumai'i, Regnum Arabiae Saudianae. Religionis Fundamenta, ab Jamal al-Din Ahmad ibn Muhammad al-Ghaznawi al-Hanafi, edita a Dr. Omar Wafiq, Publisher: Dar al-Bashir al-Islamiyyah. 11) Religionis Fundamenta, ab Abu Mansur Abd al-Qahir ibn Tahir al-Tamimi al-Baghdadi, PUBLISHER: Romae: Schola Theologiae apud Istanbul in Domo Turcica Artium, Prima Editio 1346 AH - 1928 AD. 12) Al-A'lam, auctore Khair al-Din al-Zarkali, editum a Dar al-Ilm lil-Malayin, Beirut Libani, editio sexta, 1984. 13) Dicta auctorum fidelium de Interpretatione Nominum, Attributorum, et Versuum ambiguorum, per Mar'a ibn Yusuf al-Karmi al-Maqdisi, editum a Shu'ayb al-Arna'ut, editum a Dar al-Risala, Beryti, editio prima, 1406 AH. 14) *Aequitas in eo quod credendum est et ignorantia non licita est*, ab Iudice Abu Bakr al-Baqillani scriptum, a Muhammad Zahid ibn al-Hasan al-Kawthari editum, a Bibliotheca Al-Azhar pro Hereditate editum. 15) *Elucidatio probationum in abscindendis argumentis populi negationis*, ab Abu Abdullah, Muhammad ibn Ibrahim ibn Jama'ah al-Kattani, Badr al-Din (mortuus anno 733 AH), a Wahbi Sulayman Ghawji editum, a Dar al-Salam pro Typographia et Editione, Aegypto editum, prima editio, 1410 AH - 1990 p.C.n. 16) Bahr al-Fawa'id (noti Ma'ani al-Akhbar), ab Abu Bakr Muhammad ibn Abi Ishaq ibn Ibrahim ibn Ya'qub al-Kalabadhi al-Bukhari al-Hanafi (d. 380 AH), editum a Wajih Kamal al-Din Zaki, editum a Dar al-Salam-A. 17) al-Burhan al-Mu'ayyad, ab al-Rifa' al-Husayni, editum ab Abd al-Ghani Nakna Mi, editum a Dar al-Kitab al-Nafis - Beirut, editio prima, 1408 AH. 18) Basair Dhaw Al-Tamyouz fi Lata'if Al-Kitab Al-Aziz, Al-Fayruzabadi, editus a Muhammad Ali Al-Najjar, Publisher: Supremum Consilium de Negotiis islamicis - Heritage Revival Committee islamica, Cairo, n.d. 19) Bayan Talbis Al-Jahmiyyah, ab Ibn Taymiyyah, editum a Muhammad ibn Abd Al-Rahman ibn Qas, Publisher: Gubernatio Press in Makkah Al-Mukarramah, no date. 20) Tarikh Al-Islam - Al-Dhahabi, editum ab Omar Abd Al-Salam Al-Tadmuri, Publisher: Dar Al-Kitab Al-Arabi, Beirut, 2nd ed./1993. 21) Interpretatio Versuum Problematicum et Explicatorum eorumque Explicatio cum Argumentis et Probationibus, ab Abu al-Hasan Ali ibn Muhammad ibn Mahdi al-Tabari (mortuo anno 380 AH), a Nasser Mohammadi edita, a Dar al-Afaq al-Arabiyya edita, Cairo, ed. 1, 2015. 22) Interpretatio Salaf Attributorum Dei Omnipotentis, a Sheikh nostro, Professore Dr. Muhammad Rabi' Jawhari, a Maktabat al-Iman edita, ed. 1434 AH-2013 p.C.n. 23) Explicatio Mendaciorum Calumniatoris in Eis Quae al-Ash'ari Attribuuntur, ab Ibn Asakir edita, a Dar al-Kitab al-Arabi edita, Beryti, ed. 3, 1404 AH. 24) Tuhfat al-Murid ala Jawharat al-Tawhid, Muhammad al-Bajuri, Publisher: Mustafa al-Babi al-Halabi et Filii Press, Aegyptus, postrema editio 1358 AH/1939 CE. 25) Tasdid al-Qawa'id fi Sharh Tajrid al-Aqa'id, quae Sharh al-Tajrid al-Qadim notissima est, ab Imam Shams al-Din al-Isfahani edidit, induxit et commentavit Dr. Khalid bin Hammad al-Adwani, Publisher: Dar al-Diaa ad editionem et distributionem 1433 CE. 26) Al-Ta'rifat, auctore: Sayyid Sharif Ali ibn Muhammad al-Jurjani al-Hanafi, ab: Mustafa al-Babi al-Halabi et Filii Press, Aegypto, 1357 AH/1938 AD. 27) Commentarii de Explicatione 'Aqa'id al-'Udhdiyya,' a Sayyid Jamal al-Din al-Husayn al-Afghani et Sheikh Muhammad Abduh, parata et introducta a Sayyid Hadi Khusraw Shahi, edita ab: Al-Shorouk Bibliotheca Internationalis. 28) Tafsir Ibn Abi Hatim, edidit: As'ad Muhammad al-Tayyib, ab: Nizar Bibliotheca Arabiae Saudiana edita, editio tertia - 1419 AH. 29) Interpretatio Ibn Kathir, cui titulus est "Interpretatio Magni Alcorani," ab Abu al-Fida Ismail ibn Umar ibn Kathir al-Qurashi scripta, edidit: Sami ibn Muhammad Salamah, editor: Dar Taiba pro Publicatione et Distributione, editio secunda, 1420 AH - 1999 p.C.n. 30) Interpretatio Versuum Corani ab Al-Tabari scripta, ab Abu Ja’far Muhammad ibn Jarir al-Tabari scripta, edita a Dr. Abdullah ibn Abdul Mohsen al-Turki una cum Centro Investigationum et Studiorum Arabicorum et Islamicorum apud Dar Hijr, editore: Dar Hijr pro Publicatione et Distributione, editio prima, Cairo, 1422 AH - 2001 p.C.n. 31) Al-Qurtubi's Tafsir al-Jami' li Ahkam al-Qur'an, ab Ahmad al-Bardouni et Ibrahim Atfeesh editus, editus a Dar al-Kutub al-Masriya, editio secunda 1384 AH - 1964 AD. 32) Tahdhib al-Tahdhib, ab Ibn Hajar al-Asqalani, Publisher: Concilium Nizamiyya Enciclopedia, India, 1325 AH. 33) Duas Sahihs Bukhari et Muslimi coniungentes, auctoris: Muhammad ibn Futuh ibn Abdullah ibn Futuh ibn Hamid al-Azdi al-Mayurqi al-Hamidi Abu Abdullah ibn Abi Nasr (d. 488 AH), editum a Dr. Ali Hussein al-Bawab, editum a Dar Ibn Hazm, anno 1423, editum ab Dar Ibn Hazm, anno 1423, editum a Dar Ibn Hazm, anno 1423, editum a Dar Ibn Hazm, anno 1423, editum a Dr. 34) Hashiyat al-Amir, editor: Mustafa al-Babi al-Halabi et filii Press, Aegyptus. 35) Reprobans suspicionem similitudinis Abd al-Rahman Abi al-Hasan al-Jawzi (d. 597 AH), editum a Muhammad Zahid al-Kawthari, edidisse: Bibliotheca Al-Azhar de Heritage, prima editione, nullo date. 36) Dhamm al-Ta'wil, auctore Abdullah ibn Ahmad ibn Qudamah al-Maqdisi, editum a Badr ibn Abdullah al-Badr, editum: Dar al-Salafiyah, Kuwait, editio prima 1406 AH. 37) Epistula Ethicae in Scientia Ethicae Investigationis et Disputationis, a Muhammad Muhyi al-Din Abd al-Hamid scripta, a Dar al-Tala'i' pro Editione et Distributione edita, 2009. 38) Epistula al-Qushayriyyah, a al-Qushayri scripta, a Dr. Abd al-Halim Mahmoud et Mahmoud bin al-Sharif edita, a Dar al-Ta'lif Press edita, prima editio 1385 AH/1966 p.C.n. 39) Sunnah, ab Ibn Abi Asim scripta, a al-Maktab al-Islami edita, prima editio 1400 AH/1980 p.C.n. 40) Sunan Ibn Majah, a Muhammad Fu'ad Abdul-Baqi editum, a Dar Ihya' al-Kutub al-Arabiyya Issa al-Babi al-Halabi, Cairo, 1952 editum. 41) Sunan Abi Dawud, editum a Shu'ayb al-Arna'ut et Muhammad Kamil Qara Balli, editum a Dar al-Risalah al-'Alamiyya, editio prima, 1430 AH-2009 AD. 42) Sunan al-Tirmidhi, ab Ahmad Muhammad Shakir et Muhammad Fu'ad Abdul-Baqi editus, editus a Mustafa al-Babi al-Halabi Press, editio secunda, 1395 AH - 1975 AD. 43) Al-Sunan Al-Kubra, ab Abu Abd al-Rahman Ahmad ibn Shu`ayb ibn Ali al-Khurasani, al-Nasa'i (d. 303 AH), editum et authenticum ab: Hasan Abd al-Mun`im Shalabi, auctore: Shu`ayb al-Arna'ut, edidisse: Abduhsin Abd al-Ris evulgatum: Abduhsin Abd al-Ris edidisse. - Berytus, Editio prima, 1421 AH - MMI. 44) Al-Shamil fi Usul al-Din, ab Imam al-Haramayn al-Juwayni, ab: Ali Sami al-Nashar, Faisal Badr Aoun, et Suhair Muhammad Mukhtar, edidisse: Al-Ma`arif, Alexandria, anno 1969 AD. 45) Sharh al-Rashidiya, Sheikh Abdul Rashid al-Junguri al-Hindi, in Epistolam Sharifian de Etiquette investigationis et disputationis, a Sayyid al-Sharif al-Jurjani, cum commentationibus et explicationibus ab Eminentissimo Professore Ali Mustafa al-Gharabi, edito a Maktabat al-Iman (anno 2006). 46) Sharh al-Fatwa al-Hamawiya al-Kubra, auctore Salih ibn Abdul Aziz Al al-Sheikh, a Maktabat Mishkat editum. 47) Explicatio obiectivarum Imam Masoud ibn Umar ibn Abdullah, quae Sa'd al-Din al-Taftazani, edita ab Al-Azhar Bibliothecae Heritage, anno editionis: 1434 AH - 2013 AD. 48) Explicatio locorum, a Sayyid Sharif Ali ibn Muhammad al-Jurjani, edita a Dar al-Kutub al-Ilmiyyah - Beirut, editio secunda, anno MMXII AD. 49) Shu’ab al-Iman ab Abu Bakr al-Bayhaqi scriptum, verificatum, recensitum et hadiths authenticati a Dr. Abd al-Ali; Abd al-Hamid Hamid, verificatum a Mukhtar Ahmad al-Nadwi, domino Dar al-Salafiyyae Bombaiae - Indiae; editore: Bibliotheca Al-Rushd pro Publicatione et Distributione Riyadh in cooperatione cum Dar al-Salafiyya Bombaiae, Indiae; editio prima, 1423 AH - 2003 p.C.n. 50) Shu'ab al-Iman ab al-Bayhaqi, ab Abdullah ibn Muhammad al-Hashidi edita, ab al-Sawadi Bibliotheca edita, Iedda, Regnum Arabiae Saudianae, 1st ed., 1413 AH - 1993 CE. 51) Sahih Ibn Hibban ab Ibn Balban dispositum, auctore Muhammad ibn Hibban Ahmad ibn Hibban al-Tamimi, editum a Shu'ayb al-Arna'ut, editum ab al-Risala Foundation, Beryti, editio prima, 1408 AH - 1988 CE, et secunda editio, 1414 AH. 52) Sahih Ibn Khuzaymah, editum a: Dr. Muhammad Mustafa Al-A'zami, edidisse: officium islamicum - Beirut. 53) Sahih al-Bukhari, a Mustafa Dib al-Bugha editum: Dar Ibn Kathir, al-Yamamah, Berytus, editio tertia 1407 AH/1987 AD, etiam a Dar Tawq al-Najat edita. 54) Sahih Muslim, qui inscribitur: Catena authentica abbreviata Transmissionis Iusti a Iusto ad Dei nuntium, a Muslim ibn al-Hajjaj Abu al-Hasan al-Qushayri, edita a Muhammad Fu'ad Abd al-Baqi, editore: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi, Beirut. 55) Magnae Classes Shafi'itarum, a Taj al-Din al-Subki scriptum, a Dr. Mahmoud Muhammad al-Tanahi, Dr. Abdul Fattah Muhammad al-Hilu editum, a Hijr pro Typographia, Editione, et Distributione, ed. 2a/1413 AH. 56) Classes Interpretum, a al-Dawudi scriptum, a Dar al-Kutub al-Ilmiyyah editum, Beirut. Nulla data est. 57) Magnum Symbolum Hamawi, ab Ibn Taymiyyah scriptum, a Dr. Hamad bin Abdul Mohsen al-Tuwaijri editum, a Dar al-Usaimi editum, Riyadh, ed. 1a, 1425 AH/2004 p.C.n. 58) Symbolum nostrum, a Sheikh nostro Professore Muhammad Rabi' Jawhari, editio decima, 1426 AH - 2005 AD. 59) Umdat al-Murid commentarius in Monotheismum Iuellum, qui est magnus commentarius poetae Imam Burhan al-Din Ibrahim al-Laqqani, editum ab Abd al-Mannan Ahmad al-Idrisi et Jad Allah Bassam Saleh, edidisse: Dar al-Nur al-Mubeen, editio prima: 2016 AD. 60) Ghayat al-Maram fi Ilm al-Kalam, auctore Saif al-Din al-Amidi, editum ab Ahmad Farid al-Mazidi, edidisse: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah, Berytum, Libanum. 61) *Fath al-Bari Sharh Sahih al-Bukhari*, ab Ibn Hajar al-Asqalani scriptum, a Dar al-Ma'rifah, Beryti, anno 1379 post Christum natum editum. 62) *Differentia inter Sectas et Explicatio Sectae Servatae Inter Eas*, ab Imamo Abu Mansur Abd al-Qahir al-Baghdadi scriptum, a Muhammad Uthman al-Khasht editum, a Bibliotheca Ibn Sina editum. 63) *Al-Qamus al-Muhit*, ab al-Fayruzabadi scriptum, a Dar al-Risala, Beryti, editione tertia, anno 1993 post Christum natum editum. 64) Liber Monotheismi et Probationis Attributorum Domini Omnipotentis, ab Ibn Khuzaymah scriptus, ab Abd al-Aziz ibn Ibrahim al-Shahwan editus, a Maktabat al-Rushd - Arabia Saudiana - Riyadh editus, editio quinta, 1414 AH - 1994 p.C.n. 65) Detectio Occulta et Remotio Obscuritatis Hadithorum Vulgo Notorum, auctor: Ismail ibn Muhammad al-Ajluni al-Jarrahi (mortuus 1162 AH), a Maktabat al-Qudsi editus, cuius possessio est Hussam al-Din al-Qudsi - Cairo, anno publicationis: 1351. 66) Lisan al-Arab: Muhammad ibn Makram ibn Ali, Abu al-Fadl, Jamal al-Din Ibn Manzur (d. 711 AH), Publisher: Dar Sadir - Beirut, Editio Tertia - 1414 AH. 67) Al-Luma fi al-Radd 'ala Ahl al-Zaygh wa al-Bida', ab Imam Abu al-Hasan al-Ash'ari, edita a Dr. Hamouda Gharaba, Publisher: Maktabat al-Khanji, Cairo, Editio prima 1431 AH - 2010 AD. 68) "Lum'at al-I'tiqad" (Conspectus Fidei), ab Ibn Qudama al-Maqdisi scriptum, a Ministerio Rerum Islamicarum, Dotationum, Vocationis et Ducatus, Regno Arabiae Saudianae editum, editio secunda. 69) "Lawami' al-Bayan: Explanatio Nominum Pulchrorum et Attributorum Dei," a Fakhr al-Din Muhammad ibn Umar al-Khatib al-Razi scriptum, ab Prelo Orientali, Aegypto editum, editio prima AH 1323. 70) Metaphora inter affirmativam et negativam eorumque applicationem ad exitum Istiwa', Dr. Abdullah Mohi Ahmed Azab, Publisher: Maktabat Al-Iman, Editio prima 1436 AH - 2015 CE. 71) Majalis Ibn Al-Jawzi: Quoted from the Salaf's Position on Ambiguous Verses: Dr. Abdul Fadil, pp. 51 ff. Delere. 72) Articuli mere Sheikh Abu Al-Hasan Al-Ash'ari, auctore Abu Bakr Muhammad ibn Al-Hasan ibn Ibn Furk, edidit Daniel Guimaria, Publisher: Dar Al-Mashreq, Beirut, 1987 CE. 73) Majmu' al-Fatawa, auctore Taqi al-Din Abu al-Abbas Ahmad ibn Abd al-Halim ibn Taymiyyah al-Harrani, qui anno 728 AH mortuus est. Editum ab Abd al-Rahman ibn Muhammad ibn Qasim, a Rege Fahd complexu editum pro Typographia Sancti Qur'an, 1416 AH (1995 CE). 74) Muḥammad Muḥammad al-Razi Muḥammad Fakhr al-Din Muhammad ... Ahmad al-Razi Muḥammad Fakhr al-Din Ahmad al-Razi Muḥammad Fakhr al-Din Ahmad al-Razi Muḥammad Fakhr al-Din Ahmad al-Din Ahmad al- 75) Mukhtar al-Sihah, Zayn al-Din Abu Abdullah Muhammad ibn Abi Bakr ibn Abd al-Qadir al-Hanafi al-Razi (d. 666 AH), editum ab Yusuf al-Sheikh Muhammad editum ab Al-Maktaba al-Asriya, Dar al-Namuthajiyah, AD. 76) Introductio ad studium litterarum inquisitionis et disputationis, Dr. Sami Afifi Hijazi, edita a Dar al-Taba'a al-Muhammadiyah, 1st ed, 1416 AH - 1996 AD. 77) Al-Musamara ab Al-Kamal ibn Abi Sharif, cum explicatione Al-Musayarah ab eminenti erudito Al-Kamal ibn Al-Hammam in theologia, editum ab Al-Amiriya, prima editio 1317 AH. 78) Quaestiones Symboli inter Delegationem, Probationem, et Interpretationem: Prof. Dr. Abdul Aziz Saif Al-Nasr Abdul Aziz, editum a Bibliotheca Al-Iman pro Publicatione et Distributione, prima editio, 2013 p.C.n. 79) Al-Mustadrak ala al-Sahihain, author: Abu Abdullah al-Hakim Muhammad ibn Abdullah ibn Muhammad ibn Hamduyah (d. 405 AH), editum ab: Mustafa Abdul Qadir Atta, edidisse: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah - Beirut, edition: Editio prima, anno 1411 - Riyadh, edition: Editio prima, anno 1411 - Bibliothecae Vaticanae et impressio. 80) Musnad al-Imam Ahmad, editum a Shu'ayb al-Arna'ut, Adel Murshid et aliis, a Dr. Abdullah bin Abdul Mohsen al-Turki editum, editum a Dar al-Risala, editio prima, anno 1421 AH - 2001 AD. Praesto est etiam editio Alam al-Kutub, Berytus, editio prima, 1419 AH - 1998 AD, et Fundatio Corduba, Cairo. 81) Auctor Abu Bakr ibn Abi Shaybah (d. 235 AH), ab Usama Ibrahim editus a Dar al-Faruq, in Aegypto, in editione prima, 1429 AH - 2009 AD. 82) Magnum Dictionarium Al-Tabarani, editum ab Hamdi bin Abdul Majeed Al-Salfi, editum a Dar Ihya' Al-Turath Al-Arabi, editio secunda, anno MCMLXXXIII. 83) Dictionarium auctorum, ab Omar Reda Kahala editum ab Al-Muthanna Bibliotheca, Berytus - n.d. 84) Articuli de Islamistis et Discrepantiis Cultorum, a Sheikh al-Ash'ari scripti, a Muhammad Muhyi al-Din Abd al-Hamid editi, editore: Al-Maktaba al-Asriya, Berytus, 1411 AH (1990 p.C.n.). Etiam a Muhyi al-Din Abd al-Hamid editi, editio specialis ab heredibus investigatoris, sine data. 85) Sublimissimum Propositum in Explicandis Pulchris Nominibus Dei, ab Imam Abu Hamid al-Ghazali, a Muhammad Uthman al-Khasht editi, editore: Maktaba al-Qur'an 86) Al-Milal al-Nihal, Al-Shahrastani, Publisher: Al-Halabi Foundation, n.d. 87) Muwatta' of Imam Malik, Ediderunt: Dr. Bashar Awad Marouf, Publisher: Dar Al-Gharb Al-Islami, Editio Secunda - 1417 AH (1997 AD) - Beirut. 88) Positio Salaf de Versibus Ambiguorum Inter Confirmantes et Qui Interpretes, Dr. Muhammad Abd al-Fadhil al-Qawsi, Publisher: Dar Al-Basa'ir, First Edition 1425 AH (2004 AD). 89) Sententiae de Symbolo Islamico, Dr. Muhammad al-Anwar Hamid Issa, Rashwan Press, editio tertia 1421 AH - 2000 p.C.n. 90) Ductio Discipulo ad Gemmam Monotheismi, a Burhan al-Din Ibrahim al-Laqani, editum a Marwan Hussein Abd al-Salihin al-Bijawi, editore: Dar al-Basa'ir, editio prima 1430 AH - 2009 p.C.n. | ||
|
Statistics Article View: 3 |
||