المنهج الفقهي والأصولي للإمام الربيع بن حبيب في كتاب " فتيا الربيع" .. | ||||
مجلة کلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنات بالإسکندرية | ||||
Volume 40, Issue 3, March 2024, Page 1837-1870 PDF (1.66 MB) | ||||
DOI: 10.21608/bfda.2024.348431 | ||||
View on SCiNiTO | ||||
Author | ||||
طالب بن علي السعدي | ||||
أستاذ مساعد، قسم الفقه وأصوله، كلية العلوم الشرعية، مسقط، الخوير، عمان | ||||
Abstract | ||||
يتناول هذا البحث المنهجية الفقهية والأصولية للإمام الربيع بن حبيب الفراهيدي من خلال كتاب "فتيا الربيع"، فيُظهر الملامح العامة لاستدلاله وترجيحه وطريقة إجابته عن النوازل الفقهية في عصره، ويبرز اجتهاداته ومراعاته لكليات الشريعة ومقاصدها وقواعدها الفقهية، ويُعرِّف بأهم المصطلحات الفقهية والأصولية والتأريخية التي يستعملها. وجاء البحث في تمهيد اشتمل على تعريف بالإمام الربيع وكتابه، وستة مطالب تناولت المنهجية الفقهية والأصولية. وقد خلص إلى عدةِ نتائج أهمها أنَّ "فتيا الربيع" من أصول المصادر الفقهية عمومًا والإباضية خصوصًا؛ إذ كُتب في وقت متقدم (ق2هـ). وأنَّ الإمام الربيع فقيه مجتهد، له آراء مستقلة، واختيارات مؤصَّلة، رصدها كتاب "فتيا الربيع". وخرج بجملة من التوصيات من أبرزها تحقيقُ ما بقي من آثار الإمام الربيع تحقيقًا علميًّا، مثل كتاب مسائل الربيع ونشرها مطبوعة. وتوجيهُ الأنظار إلى إمكان اعتبار كتاب "فتيا الربيع" - وما شاكله من الكتب التي عاصرته - مصادر في الحديث النبوي؛ لما ترويه من أحاديث متصلة السند في مرحلة زمنية مبكرة. | ||||
Keywords | ||||
الربيع; فتيا; منهج; قواعد; استدلال | ||||
References | ||||
المصادر والمراجع
References :
- 'abu dawud, sulayman bin al'asheath alsijistani, sunan 'abi dawud, dar alfikr liltibaeat walnashri, bayrut lubnan, ta(1) (1421h- 2001ma).
- aldirjini, 'ahmad bin saeid aldirjini, tabaqat almashayikh bialmaghribi, tahqiqu: 'iibrahim talay, bidun tabeatin.
- alrabiei, alrabie bin habib alfarahidi, fatia alrabie bin habib, dhakirat euman, saltanat euman, masqat, t (1)(1438h - 2017mi). t: talal bin khalifat bin hamd al eabdalsslam.
- alrabiei, alrabie bin habib alfarahidi, aljamie alsahih (msnad al'iimam alrabieu), maktabat masqat, masqat, saltanat euman. ta(1), (1415h- 1994m),s148.
- alsaabiei, nasir bin sulayman bin saeid alsaabiei, musnad al'iimam alrabie bin habib alfarahidii al'azdii " dirasat tahliliatun", maktabat khazayin alathar, saltanat eaman, biraka'i, ta(1), (1443h - 2022mu).
- alsaalmi: eabdallah bin humayd alsaalimi, sharah aljamie alsahih musnad al'iimam alrabie bin habib, maktabat al'iimam alsaalmi-alsib, 2004m.
- alsyabi, 'ahmad bin sueud alsiyabii , bahath ean al'iimam alrabie bin habib, bidun nashir, bidun tabeatin.
- alqnubi, saeid bin mabruk alqanubi, alrabie bin habib makanatuh wamusnadahu, maktabat aldaamirii, saltanat eaman, ta(1), (1416h- 1995ma).
- aleutbi, salamat bin muslim aleutabi, al'ansab, saltanat euman, wazarat alturath alqawmii walthaqafati, ta(4), (1427h-2006mu).
- abn madadi, muhamad bin madadi, sirat aibn madadi, saltanat euman, wazarat alturath alqawmii walthaqafati, aleadad 56, 1984ma, almatabie alealamiatu.
- alndwi, eali 'ahmad alnadwy, alqawaeid alfiqhiatu, mafhumaha, tatawuriha, dirasat mualafatiha, 'adiltha, muhimatiha, tatbiqatiha, dar alqalami, dimashqa, ta(3). (1414hi- 1994mi). | ||||
Statistics Article View: 27 PDF Download: 21 |
||||