أولاً: القرآن الكريم.
ثانياً: التفسير وعلوم القرآن:
- أحكام القرآن: أحمد بن علي الجصَّاص، ت:370هــ، تحقيق: محمد قمحاوي، نشر: دار إحياء التراث العربي-بيروت، 1405هــ.
- أحكام القرآن: محمد بن أبي بكر بن العربي، ت: 543هــ، تحقيق: محمد عطا، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الثالثة، 1424هــ-2003م.
- أنوار التنزيل وأسرار التأويل: عبد الله بن عمر البيضاوي، ت: 685هــ، تحقيق: محمد المرعشلي، نشر: دار إحياء التراث العربي-بيروت، ط: الأولى، 1418هــ.
- البحر المحيط في التفسير: محمد بن يوسف الأندلسي، ت: 745هــ، تحقيق: صدقي جميل، نشر: دار الفكر-بيروت، 1420هــ.
- تفسير القرآن الحكيم (تفسير المنار): محمد رشيد القلموني، ت: 1354هــ، نشر: الهيئة المصرية العامة للكتاب، 1990م.
- جامع البيان عن تأويل آي القرآن (تفسير الطبري): محمد بن جرير الطبري، ت: 310هــ، تحقيق: د/ عبد الله التركي، نشر: دار هجر، ط: الأولى، 1422هــ-2001م.
- جامع البيان في تأويل القرآن: محمد بن جرير الطبري، ت: 310هــ، تحقيق: أحمد شاكر، نشر: مؤسسة الرسالة، ط: الأولى، 1420هــ-2000م.
- الجامع لأحكام القرآن: محمد بن أحمد القرطبي، ت: 671هــ، تحقيق: هشام البخاري، نشر: دار عالم الكتب-الرياض، ط: الأولى، 1423هــ-2003م.
- زهرة التفاسير: محمد بن مصطفى أبي زهرة، نشر: دار الفكر العربي.
- المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز: عبد الحق بن غالب الأندلسي، ت: 542هــ، تحقيق: عبد السلام محمد، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 1422هــ.
- مفاتيح الغيب (التفسير الكبير): محمد بن عمر الرازي، ت: 606هــ، نشر: دار إحياء التراث العربي-بيروت، ط: الثالثة، 1420هــ.
ثالثاً: الحديث وعلومه:
- إتحاف الخيرة المهرة بزوائد المسانيد العشرة: أحمد بن قايماز البوصيري، ت: 840هــ، تحقيق: دار المشكاة، نشر: دار الوطن-الرياض، ط: الأولى، 1420هــ-1999م.
- البدر المنير في تخريج الأحاديث والأثار الواقعة في الشرح الكبير: عمر بن علي الشافعي، ابن الملقن، ت: 804هــ، تحقيق: مصطفى أبو الغيط، نشر: دار الهجرة-الرياض، ط: الأولى، 1425هــ-2004م.
- التمهيد لما في الموطأ من المعاني والأسانيد: يوسف بن عبد البر القرطبي، ت: 463هــ، تحقيق: مصطفى العلوي، نشر: وزارة الأوقاف-المغرب، 1387هــ.
- جامع العلوم والحكم في شرح خمسين حديثاً من جوامع الكلم: عبد الرحمن بن أحمد السَلامي، ت: 795هــ، تحقيق: شعيب الأرناؤوط، نشر: مؤسسة الرسالة-بيروت، ط: السابعة، 1422هــ-2001م.
- جمع الفوائد من جامع الأصول ومجمع الزَّوائِد: لمحمد السوسي الردواني المالكي، ت: 1094هــ، تحقيق: سليمان بن دريع، نشر: مكتبة ابن كثير-الكويت، دار ابن حزم-بيروت، ط: الأولى، 1418هــ-1998م.
- سلسلة الأحاديث الصحيحة: محمد الأشقودري الألباني، ت: 1420هــ، نشر: مكتبة المعارف-الرياض، ط: الأولى، 1422هــ-2002م.
- سنن ابن ماجة: محمد بن يزيد القزويني بن ماجة، ت: 273هــ، تحقيق: محمد عبد الباقي، نشر: دار إحياء الكتب العربية-القاهرة.
- سنن أبي داود: أبو داود بن الأشعث السِّجِسْتاني، ت: 275هــ، تحقيق: شعيب الأرناؤوط، نشر: مؤسسة الرسالة-بيروت، ط: الأولى، 1408هــ.
- سنن الترمذي: محمد بن عيسى الضحاك الترمذي، ت: 279هــ، تحقيق: أحمد شاكر، نشر: مصطفى البابي الحلبي–مصر، ط: الثانية، 1395هــ-1975م.
- سنن الدارمي: عبد الله بن عبد الرحمن الدارمي، ت: 255هــ، تحقيق: حسين الداراني، نشر: دار المغني-السعودية، ط: الأولى، 1412هــ-2000م.
- السنن الكبرى: أحمد بن الحسين البيهقي، ت: 458هــ، تحقيق: محمد عطا، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الثالثة، 1424هــ-2003م.
- السنن الكبرى: أحمد بن شعيب النسائي، ت: 303هــ، تحقيق: حسن شلبي، نشر: مؤسسة الرسالة-بيروت، ط: الأولى، 1421هــ-2001م.
- شرح صحيح البخاري: أبو الحسن علي ابن بطال، ت: 449هــ، تحقيق: ياسر إبراهيم، نشر: مكتبة الرشد-السعودية، ط: الثانية، 1423هــ-2003م.
- عمدة القاري شرح صحيح البخاري: محمود بدر الدين العيني، ت: 855هــ، نشر: دار إحياء التراث العربي.
- فتح الباري شرح صحيح البخاري: أحمد بن حجر العسقلاني، نشر: دار المعرفة-بيروت، 1379هــ، تحقيق: محمد عبد الباقي.
- فيض الباري على صحيح البخاري: محمد أنور الديوبندي، ت: 1353هــ، تحقيق: محمد الميرتهي، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 1426هــ-2005م.
- فيض القدير شرح الجامع الصغير: محمد بن علي المناوي القاهري، ت: 1031هــ، نشر: المكتبة التجارية الكبرى-القاهرة، ط: الأولى.
- اللآلئ المنثورة في الأحاديث المشهورة (التذكرة في الأحاديث المشتهرة): محمد بن بهادر الزركشي، ت: 794هــ، تحقيق: مصطفى عطا، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 1406هــ-1986م.
- مرقاة المفاتيح شرح مشكاة المصابيح: علي بن (سلطان) الملا الهروي القاري، ت: 1014هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، ط: الأولى، 1422هــ-2002م.
- المستدرك على الصحيحين: الحاكم بن عبد الله النيسابوري، ت: 405هــ، تحقيق: مصطفى عبد القادر، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1411هــ-1990م.
- المسند الصحيح المختصر بنقل العدل عن العدل إلى رسول الله -r- (صحيح مسلم): مسلم بن الحجاج النيسابوري، ت:261هــ، تحقيق: محمد عبد الباقي، نشر: دار إحياء التراث العربي-بيروت.
- المنتقى شرح الموطأ: سليمان القرطبي الباجي، ت: 474هــ، نشر: مطبعة السعادة-مصر، ط: الأولى، 1332هــ.
- النكت الوفية بما في شرح الألفية: برهان الدين إبراهيم بن عمر البقاعي، تحقيق: ماهر ياسين، نشر: مكتبة الرشد ناشرون، ط: الأولى، 1428هــ-2007م.
- نيل الأوطار: محمد بن علي الشوكاني، ت: 1250هــ، تحقيق: عصام الصبابطي، نشر: دار الحديث-مصر، ط: الأولى، 1413هــ-1993م.
رابعاً: اللغة العربية والمعاجم:
- تاج العروس من جواهر القاموس: محمّد بن عبد الرزّاق الزَّبيدي، ت: 1205هــ، تحقيق: مجموعة محققين، نشر: دار الهداية.
- التوقيف على مهمات التعاريف: محمد بن عبد الرؤوف المناوي، ت: 1031هــ، نشر: عالم الكتب-القاهرة، ط: الأولى، 1410هــ-1990م.
- ديوان الإمام الشافعي: محمد بن إدريس الشافعي، ت: 204هــ، تحقيق: د/ محمد خفاجي، نشر: مكتبة الكليات الأزهرية-القاهرة، ط: الثانية، 1405هــ-1985م.
- روض الأخيار المنتخب من ربيع الأبرار: محمد بن قاسم الأماسي الحنفي، ت: 940هــ، نشر: دار القلم العربي-حلب، ط: الأولى، 1423هــ.
- القاموس المحيط: محمد بن يعقوب الفيروز آبادي، ت: 817هــ، تحقيق: محمد نعيم، نشر: مؤسسة الرسالة-بيروت، ط: الثامنة، 1426هــ-2005م.
- لسان العرب: محمد بن مكرم بن منظور، ت: 711هــ، نشر: دار صادر–بيروت، ط: الثالثة، 1414هــ.
- مختار الصحاح: محمد بن أبي بكر الرازي، ت: 666هــ، تحقيق: يوسف الشيخ، نشر: المكتبة العصرية-بيروت، ط: الخامسة، 1420هــ-1999م.
- المصباح المنير في غريب الشرح الكبير: أحمد بن محمد الفيومي، ت: 770هــ، نشر: المكتبة العلمية-بيروت.
- معجم لغة الفقهاء: محمد قلعجي، حامد قنيبي، نشر: دار النفائس، ط: الثانية، 1408هــ-1988م.
خامساً: أصول الفقه:
- أصول الفقه الذي لا يسع الفقيه جهله: عياض بن نامي السلمي، نشر: دار التدمرية-الرياض-السعودية، ط: الأولى، 1426هــ-2005م.
- التحبير شرح التحرير في أصول الفقه: علي بن سليمان المرداوي، ت: 885هــ، تحقيق: د/ عبد الرحمن الجبرين، نشر: مكتبة الرشد-السعودية، ط: الأولى، 1421هــ-2000م.
- تيسيرُ علم أصول الفقه: عبد الله بن يوسف العنزي، نشر: مؤسسة الريان-بيروت، ط: الأولى، 1418هــ-1997م.
- شرح القواعد الفقهية: د/ أحمد محمد الزرقا، ت: 1357هــ، تحقيق: مصطفى الزرقا، نشر: دار القلم –دمشق، ط: الثانية، 1409هــ-1989م.
- الفوائد في اختصار المقاصد: عبد العزيز السلمي الدمشقي، ت: 660هــ، تحقيق: إياد الطباع، نشر: دار الفكر-دمشق، ط: الأولى، 1416هــ.
- القواعد الفقهية وتطبيقاتها في المذاهب الأربعة: د/ محمد مصطفى الزحيلي، نشر: دار الفكر-دمشق، ط: الأولى، 1427هــ-2006م.
- مقاصد الشريعة الإسلامية: محمد الطاهر بن عاشور، ت: 1393هــ، تحقيق: محمد الحبيب، نشر: وزارة الأوقاف-قطر، 1425هــ-2004م.
- الموافقات: إبراهيم بن موسى الشاطبي، ت: 790هــ، تحقيق: أبو عبيدة مشهور، نشر: دار ابن عفان، ط: الأولى، 1417هــ-1997م.
سادساً: الفقه الإسلامي:
- الفقه الحنفي:
- البحر الرائق شرح كنز الدقائق: زين الدين بن إبراهيم بن نجيم الحنفي، ت: 970هــ، نشر: دار الكتاب الإسلامي، ط: الثانية.
- بدائع الصنائع في ترتيب الشرائع: أبو بكر بن مسعود الكاساني، ت: 587هــ، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الثانية، 1406هــ-1986م.
- البناية شرح الهداية: محمود الغيتابي العيني، ت: 855هــ، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1420هــ-2000م.
- تبيين الحقائق شرح كنز الدقائق: عثمان بن علي الزيلعي الحنفي، ت: 743هــ، نشر: المطبعة الكبرى الأميرية-القاهرة، ط: الأولى، 1313هــ.
- درر الحكام شرح غرر الأحكام: محمد بن فرامرز ملا خسرو، ت: 885هــ، نشر: دار إحياء الكتب العربية، بدون تاريخ.
- رد المحتار على الدر المختار: محمد أمين بن عابدين الحنفي، ت: 1252هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، ط: الثانية، 1412هــ-1992م.
- العناية شرح الهداية: لمحمد بن محمود الرومي البابرتي، ت: 786هــ، نشر: دار الفكر.
- الغرة المنيفة في تحقيق بعض مسائل الإمام أبي حنيفة: عمر بن إسحق الهندي الغزنوي، ت: 773هــ، نشر: مؤسسة الكتب الثقافية، ط: الأولى، 1406هــ-1986م.
- المبسوط: محمد بن أبي سهل السرخسي، ت: 483هــ، نشر: دار المعرفة، 1414هــ-1993م.
- المحيط البرهاني في الفقه النعماني: محمود بن أحمد بن مَازَةَ الحنفي، ت: 616هــ، تحقيق: عبد الكريم الجندي، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1424هــ-2004م.
- المعتصر من المختصر من مشكل الآثار: يوسف بن موسى الحنفي، ت: 803هــ، نشر: عالم الكتب-بيروت.
- الهداية في شرح بداية المبتدي: لعلي بن أبي بكر الفرغاني المرغيناني، ت: 593هــ، تحقيق: طلال يوسف، نشر: دار إحياء التراث العربي– بيروت.
- الفقه المالكي:
- بلغة السالك لأقرب المسالك: أحمد الخلوتي، ت: 1241هــ، نشر: دار المعارف-القاهرة.
- البيان والتحصيل: لمحمد بن رشد القرطبي، ت: 520هــ، تحقيق: د/ محمد حجي، نشر: دار الغرب الإسلامي-بيروت، ط: الثانية، 1408هــ-1988م.
- التاج والإكليل لمختصر خليل: محمد بن يوسف الغرناطي، ت: 897هــ، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1416هــ-1994م.
- حاشية الدسوقي على الشرح الكبير: محمد بن عرفة الدسوقي، ت: 1230هــ، نشر: دار الفكر-بيروت.
- الذخيرة: أحمد بن إدريس القرافي، ت: 684هــ، تحقيق: سعيد أعراب، نشر: دار الغرب الإسلامي-بيروت، ط: الأولى، 1994م.
- شرح مختصر خليل: محمد بن عبد الله الخرشي، ت: 1101هــ، نشر: دار الفكر-بيروت.
- الفروق (أنوار البروق في أنواء الفروق): أحمد بن إدريس القرافي، ت: 684هــ، 1/132، نشر: عالم الكتب.
- الفواكه الدواني على رسالة ابن أبي زيد القيرواني: أحمد النفراوي المالكي، ت: 1126هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، 1415هــ-1995م.
- المدونة: الإمام مالك بن أنس الأصبحي، ت: 179هــ، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1415هــ-1994م.
- المقدمات الممهدات: محمد بن رشد القرطبي، ت: 520هــ، تحقيق: د/ محمد حجي، نشر: دار الغرب الإسلامي-بيروت، ط: الأولى، 1408هــ-1988م.
- منح الجليل شرح مختصر: خليل محمد عليش، ت: 1299هــ، نشر: دار الفكر، 1409هــ-1989م.
- مواهب الجليل في شرح مختصر خليل: محمد الحطاب الرُّعيني ت:954هــ، نشر: دار الفكر، ط: الثالثة، 1412هــ-1992م.
ج- الفقه الشافعي:
- أسنى المطالب في شرح روض الطالب: زكريا بن محمد الأنصاري، ت:926هــ، تحقيق: محمد تامر، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1422هــ-2000م.
- تحفة الحبيب على شرح الخطيب (حاشية البجيرمي): سليمان بن محمد البُجَيْرَمِي، ت: 1221هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، 1415هــ-1995م.
- تحفة المحتاج في شرح المنهاج: أحمد بن حجر الهيتمي، تحقيق: لجنة علماء، نشر: المكتبة التجارية-مصر، 1357هــ-1983م.
- حاشيتا قليوبي وعميرة: أحمد القليوبي، أحمد عميرة، نشر: دار الفكر-بيروت، 1415هــ-1995م.
- الحاوي الكبير: علي بن محمد الماوردي، ت: 450هــ، تحقيق: علي معوض، عادل عبد الموجود، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 1419هــ-1999م.
- الغرر البهية في شرح البهجة الوردية: زكريا محمد الأنصاري، ت: 926هــ، نشر: المطبعة الميمنية.
- فتح العزيز بشرح الوجيز (الشرح الكبير): عبد الكريم الرافعي القزويني، ت: 623هــ، نشر: دار الفكر.
- فتح الوهاب بشرح منهج الطلاب: زكريا بن محمد الأنصاري، ت: 926هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، 1414هــ-1994م.
- فتوحات الوهاب بتوضيح شرح منهج الطلاب (حاشية الجمل): سليمان بن عمر الجمل، ت: 1204هــ، نشر: دار الفكر.
- كفاية الأخيار في حل غاية الاختصار: أبو بكر بن محمد الحصني، ت: 829هــ، تحقيق: علي عبد الحميد، نشر: دار الخير-دمشق، ط: الأولى، 1994م.
- اللباب في الفقه الشافعي: أحمد بن القاسم الضبي، ت: 415هــ، تحقيق: عبد الكريم العمري، نشر: دار البخاري-السعودية، ط: الأولى، 1416هــ.
- المجموع شرح المهذب: محيي الدين بن شرف النووي، ت: 676هــ، نشر: دار الفكر.
- مغني المحتاج إلى معرفة معاني ألفاظ المنهاج: محمد الخطيب الشربيني، ت: 977هــ، نشر: دار الكتب العلمية، ط: الأولى، 1415هــ-1994م.
- المهذب في فقه الإمام الشافعي: إبراهيم بن يوسف الشيرازي، ت: 476هــ، نشر: دار الكتب العلمية، بدون طبعة أو تاريخ.
- نهاية المحتاج إلى شرح المنهاج: محمد بن أبي العباس الرملي، ت: 1004هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، 1404هــ-1984م.
د- الفقه الحنبلي:
- الإقناع في فقه الإمام أحمد بن حنبل: موسى بن أحمد المقدسي، ت: 968هــ، تحقيق: عبد اللطيف السبكي، نشر: دار المعرفة-بيروت.
- حاشية الروض المربع شرح زاد المستقنع: عبد الرحمن الحنبلي، ت: 1392هــ، ط: الأولى، 1397هــ.
- دقائق أولي النهى لشرح المنتهى (شرح منتهى الإرادات): منصور بن يونس البهوتي، ت: 1051هــ، نشر: عالم الكتب، ط: الأولى، 1414هــ-1993م.
- شرح الزركشي على مختصر الخرقي: محمد بن عبد الله الزركشي، ت: 772هــ، تحقيق: عبد المنعم خليل، نشر: دار الكتب العلمية، 1423هــ-2002م.
- الشرح الكبير على متن المقنع: عبد الرحمن بن قدامة المقدسي، ت: 682هــ، تحقيق: د/عبد الله التركي، نشر: هجر-القاهرة، ط: الأولى، 1415هــ-1995م.
- كشاف القناع عن متن الإقناع: منصور بن يونس البهوتي، ت: 1051هــ، نشر: دار الكتب العلمية.
- المبدع في شرح المقنع: إبراهيم بن محمد ابن مفلح، ت: 884هــ، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 1418هــ-1997م.
- مسائل الإمام أحمد بن حنبل وإسحاق بن راهويه: إسحاق بن منصور بن بهرام، ت: 251هــ، نشر: عمادة البحث العلمي-السعودية، ط: الأولى، 1425هــ-2002م.
- مطالب أولي النهى في شرح غاية المنتهى: مصطفى بن سعد الرحيباني الحنبلي، ت: 1243هــ، نشر: المكتب الإسلامي، ط: الثانية، 1415هــ-1994م.
- المغني: عبد الله بن قدامة المقدسي، ت: 620هــ، نشر: دار الفكر-بيروت، ط: الأولى، 1405هــ.
- الهداية على مذهب الإمام أحمد: أحمد بن حنبل الشيباني، محفوظ بن أحمد أبي الخطاب، تحقيق: عبد اللطيف هميم، نشر: مؤسسة غراس، ط: الأولى، 1425هــ-2004م.
هـ- الفقه الظاهري:
- الإحكام في أصول الأحكام: علي بن حزم الظاهري، ت: 456هــ، تحقيق: أحمد شاكر، نشر: دار الآفاق الجديدة-بيروت.
- المحلى بالآثار: علي بن حزم الظاهري، ت: 456هــ، نشر: دار الفكر-بيروت.
و- الفقه الزيدي:
البحر الزخار الجامع لمذاهب علماء الأمصار: أحمد بن يحيى بن المرتضى، نشر: دار الكتاب الإسلامي.
ز- الفقه الإمامي:
- الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية: زين الدين الجبعي، نشر: دار العالم الإسلامي-بيروت.
- شرائع الإسلام في مسائل الحلال والحرام: جعفر بن الحسن الهذلي، نشر: مؤسسة مطبوعاتي إسماعليان.
ح- الفقه الإباضي:
شرح النيل وشفاء العليل: محمد بن يوسف بن أطفيش، نشر: مكتبة الإرشاد-اليمن.
سابعاً: المراجع العامة والمعاصرة والرسائل والأبحاث العلمية:
- أحكام الجراحة الطبية والآثار المترتبة عليها: د/ محمد الشنقيطي، نشر: مكتبة الصحابة-جدة، ط: الثانية، 1415هــ-1994م.
- أحكام الهرمونات الزراعية والآثار المترتبة على استخدامها-دراسة مقارنة بين الفقه الإسلامي والقانون الوضعي: د/ مسعود عبود عرابي، رسالة دكتوراه-قسم الفقه المقارن، كلية الشريعة والقانون-دمنهور-جامعة الأزهر، 1442هــ-2020م.
- أساطير السفر السبعة-كيف تسافر حول العالم بميزانية محدودة: شيرين عادل، نشر: الرواق للنشر والتوزيع، 2024م.
- الإسلام عقيدة وشريعة: الشيخ/ محمود شلتوت، نشر: دار الشروق-القاهرة، ط: الثامنة عشر، 1421هــ-2001م.
- الأسوَاق المالِيَّة في مِيزان الفقه الإسلاَمي: د/ علي محيي الدّين القره داغي، بحث منشور بمجلة مجمع الفقه الإسلامي التابع لمنظمة المؤتمر الإسلامي-السعودية، العدد: الثاني عشر.
- التعويض عن الضـرر في الفقه الإسلامي: د/ محمد بن المدني بو ساق، نشـر: كنوز أشبيليا-الرياض، ط: الأولى، 1419هــ-1999م.
- الجوانب القانونية لعقد السياحة-دراسة تحليلية مقارنة بين القانون المصري والقانون الفرنسي: د/محمد ربيع فتح الباب، بحث منشور بمجلة في المجلة القانونية، كلية الحقوق-جامعة القاهرة، عدد: 3، مجلد: 8، نوفمبر 2020م.
- الجود والكرم في الإسلام: د/ عبد الجليل تركي المعيني، نشر: مؤسسة الرسالة، 2007م.
- حماية المنتج المحلى-دراسة فقهية اقتصادية: د/ أحمد محمد شريف، نشر: دار الثقافة الروسية، دار عقل، القاهرة-دمشق، 2025م.
- خلاصة الكلام في أحكام علماء البلد الحرام: أبو عبد الرحمن عادل بن سعد، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 2006م.
- الرحلة في الإسلام أنواعها وآدابها: د/ عبد الحكيم عبد اللطيف الصعيدي، نشر: مكتبة الدار العربية للكتاب-القاهرة، ط: الأولى، 1416هــ-1996م.
- السياحة مرادفاتها وأحكامها في الذكر الحكيم: د/ طه محمد عبد الفتاح جادو، ط: الأولى، 1440هــ-2019م.
- السياحة-أحكامها وآدابها في ضوء القانون والشريعة-دراسة علمية: د/ محمد شاهجان الندوي، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، 2017م.
- الشبهات وأثرها في العقوبة الجنائية في الفقه الإسلامي: منصور محمد الحفناوي، نشر: مطبعة الأمانة، ط: الأولى، 1406هــ-1986م.
- الضرر المعنوي وتعويضه في الفقه الإسلامي: د/ فاروق عبد الله كريم، نشر: دار الكتب العلمية-بيروت، ط: الأولى، 2012م.
- الضرر في الفقه الإسلامي-تعريفه-أنواعه-علاقاته-ضوابطه-جزاؤه: د/ أحمد موافي، نشر: دار ابن عفان-السعودية، ط: الأولى، 1418هــ-1997م.
- ضمان الضـرر الأدبي في الفقه الإسلامي والقانون الكويتي: فهد سعد الدبيس الرشيدي، بحث منشور بمجلة الدراسات العربية-كلية دار العلوم، جامعة المنيا-القاهرة، ع: 26، م: 4.
- ضمان العدوان في الفقه الإسلامي: د/ محمد سراج، نشر: المؤسسة الجامعية-بيروت، ط: الأولى، 1414هــ-1993م.
- الضمان في الفقه الإسلامي: الشيخ/ علي الخفيف، نشر: دار الفكر العربي-القاهرة، 2000م.
- الفعل الضار والضمان فيه: د/ مصطفى الزرقا، نشر: دار القلم-دمشق، ط: الأولى، 1409هــ-1988م.
- الفقه الإسلامي وأدلته: د/ وهبة مصطفى الزحيلي، ط: الرابعة، نشر: دار الفكر-بيروت.
- فقه السياحة في الإسلام ونماذج من رحلات في أرض الله الواسعة: فتحي يكن، نشر: مؤسسة الرسالة، 1999م.
- فقه العقوبات في الشريعة الإسلامية-دراسة مقارنة: د/عيسى العمري، د/ محمد العاني، نشر: دار المسيرة-عمان، ط: الأولى، 1418هــ-1998م.
- قواعد وأحكام المسئولية الجنائية والمدنية للمهندس المعماري والطبيب والمقاول والمالك للعقار وحارس الأشياء في ضوء الفقه وأحكام محكمة النقض: م/ خالد عبد الفتاح محمد، نشر: دار محمود-القاهرة، ط: الأولى، 2024م-2025م.
- قوت المغتذي على جامع الترمذي: عبد الرحمن بن أبي بكر السيوطي، ت: 911هــ، لناصر بن محمد الغريبي، رسالة دكتوراه-كلية الدعوة وأصول الدين-جامعة أم القرى-مكة المكرمة، 1424هــ.
- مجلة مجمع الفقه الإسلامي التابع لمنظمة المؤتمر الإسلامي، جدة-السعودية.
- المدخل إلى دراسة المذاهب الفقهية: د/ على جمعة عبد الوهاب، نشر: دار السلام-القاهرة، ط: الثانية، 1422هــ-2001م.
- المسئولية الجنائية أساسها وتطورها-دراسة مقارنة في القانون الوضعي والشريعة الإسلامية: د/ محمد كمال الدين إمام، نشر: المؤسسة الجامعية، ط: الثانية،1411هــ-1991م.
- المسئولية الجنائية في الفقه الإسلامي-دراسة مقارنة بالقانون: د/ مصطفى إبراهيم الزلمي، نشر: إحسان للنشـر والتوزيع، 1981م.
- المسئولية المدنية في ضوء الفقه والقضاء: عزالدين الدناصـوري، بدون طبعة، 1988م.
- المسئولية المدنية والجنائية في الأخطاء الطبية: د/منصور عمر المعايطة، نشر: جامعة نايف السعودية، ط: الأولى، 1425هــ-2004م.
- المعاملات المالية أصالة ومعاصرة: دبيان بن محمد الدبيان، نشر: مكتبة الملك فهد الوطنية-الرياض، ط: الثانية، 1434هــ.
- الملكية ونظرية العقد في الشريعة الإسلامية: الشيخ/ محمد أبو زهرة، نشر: دار الفكر العربي، 1996م.
- موانع المسئولية الجنائية في الشريعة الإسلامية والتشريعات الجزائية العربية: د/مصطفى إبراهيم الزلمي، نشر: دار وائل للطباعة والنشر والتوزيع، ط: الأولى، 2005م.
- موسوعة الفقه الإسلامي: لمحمد بن إبراهيم التويجري، نشر: بيت الأفكار الدولية، ط: الأولى، 1430هــ-2009م.
- نظرية الضمان أو أحكام المسئولية المدنية والجنائية في الفقه الإسلامي: د/ وهبة مصطفى الزحيلي، نشر: دار الفكر-دمشق، ط: التاسعة، 1433هــ-2012م.
- نظرية الضمان في الفقه الإسلامي العام: د/ محمد فوزي فيض الله، نشر: مكتبة التراث الإسلامي-الكويت، ط: الأولى، 1403هــ-1983م.
ثامناً: المواقع والإنترنت:
- موقع العربية للأخبار: مقال بعنوان: أتذكرون كارثة الغواصة تيتان؟.. سبب جديد وراء انفجارها بركابها، رابط الموقع: https://2u.pw/tEA8m تاريخ المشاهدة 15/6/2025م.
- موقع ويكبيديا، مقال بعنوان: حادثة الغاطسة تيتان 2023، رابط المقال: https://2u.pw/e0xIn، تاريخ المشاهدة 15/6/2025م.
References:
alquran alkarim.
altafsir waeulum alquran:
- 'ahkam alqurani: 'ahmad bin ealii aljssas, ta:370ha, tahqiqu: muhamad qamhawi, nashara: dar 'iihya' alturath alearbi-birut, 1405h.
- 'ahkam alqurani: muhamad bin 'abi bakr bin alearbii, ta: 543hi, tahqiqu: muhamad eataa, nashara: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: althaalithati, 1424hi-2003m.
- 'anwar altanzil wa'asrar altaawili: eabd allh bin eumar albaydawi, ta: 685hi, tahqiqu: muhamad almareashli, nashara: dar 'iihya' alturath alearbi-birut, ta: al'uwlaa, 1418h.
- albahr almuhit fi altafsiri: muhamad bin yusuf al'andalsi, ta: 745hi, tahqiqu: sidqi jamil, nashra: dar alfikir-birut, 1420h.
- tafsir alquran alhakim (tafsir almunari): muhamad rashid alqalmuni, ta: 1354hi, nashra: alhayyat almisriat aleamat lilkitabi, 1990m.
- jamie albayan ean tawil ay alquran (tafsir altabri): muhamad bn jarir altabri, ta: 310hi, tahqiqu: da/ eabd allah alturki, nashara: dar hijr, ta: al'uwlaa, 1422h-2001m.
- jamie albayan fi tawil alqurani: muhamad bin jarir altabri, ta: 310hi, tahqiqu: 'ahmad shakir, nashra: muasasat alrisalati, ta: al'uwlaa, 1420h-2000m.
- aljamie li'ahkam alqurani: muhamad bin 'ahmad alqurtabi, ta: 671hi, tahqiqu: hisham albukharii, nashara: dar ealam alkutibi-alriyad, ta: al'uwlaa, 1423h-2003m.
- zahrat altafasira: muhamad bn mustafaa 'abi zahrata, nashara: dar alfikr alearabii.
- almuharir alwajiz fi tafsir alkitaab aleaziza: eabd alhaqi bin ghalib al'andalsi, ta: 542hi, tahqiqu: eabd alsalam muhamadu, nashara: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 1422h.
- mafatih alghayb (altafsir alkabiru): muhamad bin eumar alraazi, ta: 606hi, nashra: dar 'iihya' alturath alearbi-birut, ta: althaalithati, 1420h.
alhadith waeulumihi:
- 'iithaf alkhayarat almuharat bizawayid almasanid aleashrati: 'ahmad bin qaymaz albusiri, ta: 840hi, tahqiqu: dar almashkati, nashra: dar alwatan-alriyad, ta: al'uwlaa, 1420h-1999m.
- albadr almunir fi takhrij al'ahadith wal'athar alwaqieat fi alsharh alkabiri: eumar bin ealiin alshaafieii, abn almulqani, ta: 804hi, tahqiqu: mustafaa 'abu alghit, nashara: dar alhijrati-alriyad, ta: al'uwlaa, 1425h-2004m.
- altamhid lima fi almuataa min almaeani wal'asanidi: yusif bin eabd albiri alqurtibi, ti: 463hi, tahqiqu: mustafaa alealawi, nashara: wizarat al'awqaf-almaghrbi, 1387h.
- jamie aleulum walhukm fi sharh khamsin hdythaan min jawamie alkalma: eabd alrahman bin 'ahmad alsalamy, ta: 795hi, tahqiqu: shueayb al'arnawuwta, nashra: muasasat alrisalati-birut, ta: alsaabieati, 1422h-2001m.
- jamae alfawayid min jamie al'usul wamajmae alzzawayid: limuhamad alsuwsi alradwanii almaliki, ta: 1094hi, tahqiqu: sulayman bin diriea, nashara: maktabat abn kathir-alkuayti, dar abn hazma-birut, ta: al'uwlaa, 1418h-1998m.
- silsilat al'ahadith alsahihati: muhamad al'ashqudarii al'albani, ti: 1420hi, nashra: maktabat almaearifi-alriyad, ta: al'uwlaa, 1422h-2002m.
- sunan abn majata: muhamad bin yazid alqazwini bin majata, ta: 273ha, tahqiqu: muhamad eabd albaqi, nashara: dar 'iihya' alkutub alearabiati-alqahirati.
- sunan 'abi dawud: 'abu dawud bin al'asheath alssijistany, ti: 275hi, tahqiqu: shueayb al'arnawuwta, nashra: muasasat alrisalati-birut, ta: al'uwlaa, 1408h.
- sunan altirmidhi: muhamad bin eisaa aldahaak altirmadhi, ta: 279hi, tahqiqu: 'ahmad shakir, nashra: mustafaa albabi alhilbi-masr, ta: althaaniati, 1395h-1975m.
- snan aldaarimi: eabd allh bin eabd alrahman aldaarimi, ta: 255ha, tahqiqu: husayn aldaarani, nashra: dar almaghni-alsaeudiati, ta: al'uwlaa, 1412h-2000m.
- alsunan alkubraa: 'ahmad bin alhusayn albayhaqi, ta: 458hi, tahqiqu: muhamad eataa, nashra: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: althaalithati, 1424h-2003m.
- alsunan alkubraa: 'ahmad bin shueayb alnasayiyi, ta: 303hi, tahqiqu: hasan shalabi, nashra: muasasat alrisalati-birut, ta: al'uwlaa, 1421h-2001m.
- sharah sahih albukhari: 'abu alhasan ealiin abn batala, ta: 449ha, tahqiqu: yasir 'iibrahim, nashra: maktabat alrushdi-alsueudiati, ta: althaaniati, 1423h-2003m.
- eumdat alqariyi sharh sahih albukhari: mahmud badr aldiyn aleayni, ta: 855hi, nashra: dar 'iihya' alturath alearabii.
- fath albari sharh sahih albukharii: 'ahmad bin hajar aleasqalanii, nashara: dar almaerifati-birut, 1379hi, tahqiqa: muhamad eabd albaqi.
- fid albari ealaa sahih albukhari: muhamad 'anwar aldiyubandi, ta: 1353hi, tahqiqu: muhamad almirtihi, nashra: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 1426h-2005m.
- fid alqadir sharh aljamie alsaghira: muhamad bin eali almanawi alqahiry, ta: 1031hi, nashra: almaktabat altijariat alkubraa-alqahirati, ta: al'uwlaa.
- allali almanthurat fi al'ahadith almashhura (altadhkirat fi al'ahadith almushtahirati): muhamad bin bhadir alzarkashi, ta: 794hi, tahqiqu: mustafaa eataa, nashra: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 1406h-1986m.
- marqat almafatih sharh mishkat almasabihi: ealiin bin (sultan) almula alharawii alqariy, ta: 1014hi, nashra: dar alfikiri-birut, ta: al'uwlaa, 1422h-2002m.
- alimustadrak ealaa alsahihayni: alhakim bin eabd allh alnaysaburi, ta: 405hi, tahqiqu: mustafaa eabd alqadir, nashara: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1411h-1990m.
- almusnad alsahih almukhtasar binaql aleadl ean aleadl 'iilaa rasul allah -r- (sahih muslimi): muslim bn alhajaaj alniysaburi, ta:261hi, tahqiqu: muhamad eabd albaqi, nashara: dar 'iihya' alturath alearbi-birut.
- almuntaqaa sharh almuta: sulayman alqurtubii albaji, ta: 474hi, nashra: matbaeat alsaeadati-masr, ta: al'uwlaa, 1332h.
- alnnkt alwafiat bima fi sharh al'alfiati: burhan aldiyn 'iibrahim bin eumar albaqaei, tahqiqu: mahir yasin, nashra: maktabat alrushd nashirun, ta: al'uwlaa, 1428h-2007m.
- nil al'uwtar: muhamad bin ealiin alshuwkani, ta: 1250hi, tahqiqu: eisam alsababiti, nushira: dar alhadith-misir, ta: al'uwlaa, 1413h-1993m.
allugha alarabia walmaeajim:
- taj alearus min jawahir alqamusa: mhmmd bin eabd alrzzaq alzzabydy, ta: 1205hi, tahqiqu: majmueat muhaqiqina, nashra: dar alhidayati.
- altawqif ealaa muhimaat altaearifi: muhamad bin eabd alrawuwf almanawi, ta: 1031hi, nashri: ealam alkutabi-alqahrati, ta: al'uwlaa, 1410h-1990m.
- diwan al'iimam alshaafieii: muhamad bin 'iidris alshaafieayi, ti: 204hi, tahqiqu: du/ muhamad khafaji, nashra: maktabat alkuliyaat al'azhariat-alqahirati, ta: althaaniati, 1405h-1985m.
- rud al'akhyar almuntakhab min rabie al'abrar: muhamad bin qasim al'amasii alhanafii, ta: 940hi, nashra: dar alqalam alearbii-halba, ta: al'uwlaa, 1423h.
- alqamus almuhiti: muhamad bin yaequb alfayruz abadi, ta: 817hi, tahqiqu: muhamad naeim, nashra: muasasat alrisalati-birut, ta: althaaminati, 1426h-2005m.
- lisan alearabi: muhamad bin makram bin manzurin, ta: 711hi, nashra: dar sadr-birut, ta: althaalithati, 1414h.
- mukhtar alsahahi: muhamad bin 'abi bakr alraazi, ta: 666hi, tahqiqu: yusuf alshaykhu, nashra: almaktabat aleasriati-birut, ta: alkhamisati, 1420h-1999m.
- almisbah almunir fi gharayb alsharh alkabira: 'ahmad bin muhamad alfiuwmi, ta: 770hi, nashra: almaktabat aleilmiati-birut.
- muejam lughat alfuqaha'i: muhamad qaleaji, hamid qanibi, nashara: dar alnafayisi, ta: althaaniati, 1408hi-1988m.
'usul alfiqah:
- 'usul alfiqh aladhi la yasae alfaqih jahlahu: eiad bn nami alsilmi, nashara: dar altadmuriati-alriyad-alsaeudiati, ta: al'uwlaa, 1426h-2005m.
- altahbir sharh altahrir fi 'usul alfiqh: ealii bin sulayman almardawi, ta: 885hi, tahqiqu: du/ eabd alrahman aljabrin, nashra: maktabat alrushdi-alsueudiati, ta: al'uwlaa, 1421hi-2000m.
- tysyr ealm 'usul alfiqah: eabd allh bin yusuf aleanzii, nashra: muasasat alrayan-birut, ta: al'uwlaa, 1418h-1997m.
- sharh alqawaeid alfiqhiati: du/ 'ahmad muhamad alzarqa, ta: 1357hi, tahqiqu: mustafaa alzarqa, nashra: dar alqalam -dimashqa, ta: althaaniati, 1409h-1989m.
- alfawayid fi akhtisar almaqasidi: eabd aleaziz alsulami aldimashqi, ta: 660hi, tahqiqu: 'iiad altibaei, nashara: dar alfikri-dimashqa, ta: al'uwlaa, 1416h.
- alqawaeid alfiqhiat watatbiqatuha fi almadhahib al'arbaeati: du/ muhamad mustafaa alzuhayli, nashara: dar alfikri-dimashqa, ta: al'uwlaa, 1427h-2006m.
- maqasid alsharieat al'iislamiati: muhamad altaahir bin eashura, ta: 1393hi, tahqiqu: muhamad alhabib, nashara: wizarat al'awqaf-qatar, 1425h-2004m.
- almuafaqati: 'iibrahim bin musaa alshaatibii, ta: 790hi, tahqiqu: 'abu eubaydat mashhurin, nashara: dar abn eafan, ta: al'uwlaa, 1417h-1997m.
alfiqh al'iislamii:
alfiqh alhanafii:
- albahr alraayiq sharh kanz aldaqayiqi: zayn aldiyn bin 'iibrahim bin najim alhanafii, ta: 970hi, nashara: dar alkitaab al'iislami, ta: althaaniati.
- badayie alsanayie fi tartib alsharayiei: 'abu bakr bin maseud alkasani, ta: 587hi, nashra: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: althaaniati, 1406hi-1986m.
- albinayat sharh alhidayati: mahmud alghitabi aleayni, ta: 855hi, nashra: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1420hi-2000m.
- tabiiyn alhaqayiq sharh kanz aldaqayiqi: euthman bin eali alziylei alhanafii, ta: 743hi, nashra: almatbaeat alkubraa al'amiriati-alqahirati, ta: al'uwlaa, 1313h.
- darar alhukaam sharh gharr al'ahkami: muhamad bin framarz milaa khasru, t: 885hi, nashra: dar 'iihya' alkutub alearabiati, bidun tarikhi.
- rad almuhtar ealaa alduri almukhtari: muhamad 'amin bin eabidin alhanafii, ta: 1252hi, nashra: dar alfikir-birut, ta: althaaniati, 1412h-1992m.
- aleinayat sharh alhidayati: limuhamad bin mahmud alruwmii albabirti, ta: 786hi, nashra: dar alfikri.
- alghurat almunifat fi tahqiq baed masayil al'iimam 'abi hanifat: eumar bin 'iishaq alhindii alghaznawi, ti: 773hi, nashra: muasasat alkutub althaqafiati, ta: al'uwlaa, 1406h-1986m.
- almabsuta: muhamad bn 'abi sahl alsarakhsi, ta: 483hi, nashra: dar almaerifati, 1414hi-1993m.
- almuhit alburhanii fi alfiqh alniemani: mahmud bin 'ahmad bin mazat alhanafii, ta: 616hi, tahqiqu: eabd alkarim aljandii, nashara: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1424h-2004m.
- almuetasir min almukhtasar min mushkil aluathar: yusif bin musaa alhanafii, ta: 803hi, nashra: ealam alkitaba-birut.
- alhidayat fi sharh bidayat almubtadi: lieali bn 'abi bakr alfirghanii almirghinani, ta: 593hi, tahqiqu: talal yusif, nashra: dar 'iihya' alturath alearabi- bayrut.
alfiqh almalki:
- blughat alsaalik li'aqrab almasaliki: 'ahmad alkhuluti, ti: 1241hi, nashra: dar almaearifi-alqahirati.
- alibayan waltahsilu: limuhamad bn rushd alqurtabi, ta: 520hi, tahqiqu: du/ muhamad haji, nushra: dar algharb al'iislami-biruta, ta: althaaniati, 1408h-1988m.
- altaj wal'iiklil limukhtasar khalil: muhamad bin yusuf algharnati, ta: 897hi, nashra: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1416h-1994m.
- hashiat aldasuwqi ealaa alsharh alkabira: muhamad bin earafat aldisuqii, ti: 1230hi, nashra: dar alfikir-birut.
- aldhakhirati: 'ahmad bin 'iidris alqarafi, ta: 684hi, tahqiqu: saeid 'aerab, nashra: dar algharb al'iislami-birut, ta: al'uwlaa, 1994m.
- sharh mukhtasar khalil: muhamad bin eabd allah alkharshi, ta: 1101hi, nashra: dar alfikir-birut.
- alfuruq ('anwar alburuq fi 'anwa' alfuruqu): 'ahmad bin 'iidris alqarafi, ta: 684hi, 1/132, nashra: ealam alkutub.
- alfawakih aldawaniu ealaa risalat abn 'abi zayd alqayrawani: 'ahmad alnafrawii almaliki, ta: 1126hi, nashra: dar alfikir-birut, 1415h-1995m.
- almudawanati: al'iimam malik bn 'anas al'asbihi, ta: 179hi, nashra: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1415hi-1994m.
- almuqadimat almumahadati: muhamad bin rushd alqurtabi, ta: 520hi, tahqiqu: du/ muhamad haji, nashra: dar algharb al'iislami-biruta, ta: al'uwlaa, 1408h-1988m.
- manah aljalil sharh mukhtasar: khalil muhamad ealaysh, ta: 1299hi, nashra: dar alfikri, 1409h-1989m.
- mawahib aljalil fi sharh mukhtasar khalila: muhamad alhataab alrrueyny ta:954hi, nashra: dar alfikri, ta: althaalithati, 1412hi-1992m.
alfiqh alshaafieii:
- 'asnaa almatalib fi sharh rawd altaalibi: zakariaa bin muhamad al'ansari, ta:926hi, tahqiqu: muhamad tamir, nashra: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1422h-2000m.
- tuhifat alhabib ealaa sharh alkhatib (hashiat albijirmi): sulayman bin muhamad albujayrami, ta: 1221hi, nashra: dar alfikir-birut, 1415h-1995m.
- tuhifat almuhtaj fi sharh alminhaji: 'ahmad bin hajar alhaytmi, tahqiqu: lajnat eulama'a, nashra: almaktabat altijariati-masir, 1357h-1983m.
- hashita qalyubi waeumayrata: 'ahmad alqilyubi, 'ahmad eumayrata, nushara: dar alfikir-birut, 1415h-1995m.
- alhawi alkabir: ealiun bin muhamad almawirdi, ta: 450hi, tahqiqu: eali mueawad, eadil eabd almawjudi, nashara: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 1419h-1999m.
- algharar albahiat fi sharh albahjat alwardiati: zakaria muhamad al'ansari, ta: 926hi, nashra: almatbaeat almimaniati.
- fath aleaziz bisharh alwajiz (alsharh alkabiri): eabd alkarim alraafieii alqazwini, ta: 623hi, nashra: dar alfikri.
- fatah alwahaab bisharh manhaj altulaabi: zakariaa bin muhamad al'ansari, ta: 926hi, nashra: dar alfikir-birut, 1414h-1994m.
- futuhat alwahaab bitawdih sharh manhaj altulaab (hashiat aljumla): sulayman bin eumar aljumla, ti: 1204hi, nashra: dar alfikri.
- kifayat al'akhyar fi hali ghayat aliakhtisari: 'abu bakr bin muhamad alhasni, ta: 829hi, tahqiqu: eali eabd alhamid, nashara: dar alkhayri-dimashqa, ta: al'uwlaa, 1994m.
- allbab fi alfiqh alshaafieii: 'ahmad bin alqasim aldabi, ta: 415hi, tahqiqu: eabd alkarim aleamri, nashara: dar albukhari-alsaeudiati, ta: al'uwlaa, 1416h.
- almajmue sharh almuhadhabi: muhyi aldiyn bn sharaf alnawawii, ta: 676hi, nashra: dar alfikri.
- mighni almuhtaj 'iilaa maerifat maeani 'alfaz alminhaji: muhamad alkhatib alshirbini, ta: 977hi, nashra: dar alkutub aleilmiati, ta: al'uwlaa, 1415hi-1994m.
- almuhadhab fi fiqh al'iimam alshaafieayi: 'iibrahim bin yusuf alshiyrazi, ta: 476hi, nashra: dar alkutub aleilmiati, bidun tabeat 'aw tarikhi.
- nihayat almuhtaj 'iilaa sharh alminhaji: muhamad bin 'abi aleabaas alramli, ta: 1004hi, nashra: dar alfikir-birut, 1404h-1984m.
alfiqh alhanbali:
- al'iiqnae fi fiqh al'iimam 'ahmad bin hanbal: musaa bin 'ahmad almaqdisi, ta: 968hi, tahqiqu: eabd allatif alsabki, nashira: dar almaerifati-birut.
- hashiat alrawd almurabae sharh zad almustaqnaea: eabd alrahman alhanbali, ti: 1392hi, ta: al'uwlaa, 1397h.
- daqayiq 'uwli alnahaa lisharh almuntahaa (shrah muntahaa al'iiradat): mansur bin yunis albuhuti, ta: 1051hi, nashra: ealam alkatub, ta: al'uwlaa, 1414h-1993m.
- sharah alzarkashiu ealaa mukhtasar alkharqi: muhamad bin eabd allh alzarkashi, ta: 772hi, tahqiqu: eabd almuneim khalil, nashra: dar alkutub aleilmiati, 1423hi-2002ma.
- alsharh alkabir ealaa matn almuqanaei: eabd alrahman bin qudamat almaqdisi, ta: 682hi, tahqiqu: da/eabd allah alturkiu, nashara: hijir-alqahrati, ta: al'uwlaa, 1415h-1995m.
- kshaf alqinae ean matn al'iiqnaei: mansur bin yunus albuhuti, ta: 1051hi, nashra: dar alkutub aleilmiati.
- almubdie fi sharh almuqanaei: 'iibrahim bin muhamad abn muflahi, ta: 884hi, nashra: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 1418h-1997m.
- masayil al'iimam 'ahmad bin hanbal wa'iishaq bin rahuyhi: 'iishaq bin mansur bin bihram, ta: 251hi, nashra: eimadat albahth aleilmi-alsaeudiati, ta: al'uwlaa, 1425h-2002m.
- matalib 'uwli alnahaa fi sharh ghayat almuntahaa: mustafaa bin saed alrahibanii alhanbali, ti: 1243hi, nashra: almaktab al'iislamia, ta: althaaniati, 1415h-1994m.
- almighni: eabd allh bin qudamat almaqdisi, ta: 620hi, nashra: dar alfikir-birut, ta: al'uwlaa, 1405h.
- alhidayat ealaa madhhab al'iimam 'ahmadu: 'ahmad bin hanbal alshiybani, mahfuz bin 'ahmad 'abi alkhatabi, tahqiqu: eabd allatif hamim, nashra: muasasat ghras, ta: al'uwlaa, 1425h-2004m.
alfiqh alzaahiri:
- al'iihkam fi 'usul al'ahkami: ealiin bin hazm alzaahiri, ta: 456hi, tahqiqu: 'ahmad shakir, nashra: dar alafaq aljadidati-birut.
- almuhalaa bialathar: ealiin bin hazm alzaahiri, ta: 456hi, nashra: dar alfikir-birut.
alfiqh alzaydi:
- albahr alzukhar aljamie limadhahib eulama' al'amsari: 'ahmad bn yahyaa bn almurtadaa, nashara: dar alkitaab al'iislamii.
alfiqh al'iimami:
- alrawdat albahiat fi sharh allameat aldimashqiati: zayn aldiyn aljabei, nashara: dar alealam al'iislami-birut.
- sharayie al'iislam fi masayil alhalal walharami: jaefar bin alhasan alhadhli, nashara: muasasat matbueatay 'iismaeiliaan.
alfiqh al'iibadi:
- sharah alniyl washifa' alealili: muhamad bin yusif bn 'atfish, nashra: maktabat al'iirshad-alimin.
almarajie alama walmueasira walrasayil wal'abhath aleilmia:
- 'ahkam aljirahat altibiyat walathar almutaratibat ealayha: du/ muhamad alshanqiti, nashara: maktabat alsahabati-jadat, ta: althaaniati, 1415h-1994m.
- 'ahkam alhurmunat alziraeiat waluathar almutaratibat ealaa astikhdamiha-dirasat muqaranat bayn alfiqh al'iislamii walqanun alwadei: da/ maseud eabuwd earabi, risalat dukturah-qisam alfiqh almuqarani, kuliyat alsharieat walqanun-diminhur-jamieat al'azhar, 1442h-2020m.
- 'asatir alsafar alsabeat-kayf tusafir hawl alealam bimizaniat mahdudati: shirin eadl, nashra: alruwaq lilnashr waltawzie, 2024m.
- al'iislam eaqidat washarieatu: alshaykha/ mahmud shaltutu, nashara: dar alshuruq-alqahirati, ta: althaaminat eashr, 1421h-2001m.
- alaswaq almaliat fi mizan alfiqh al'islaamy: da/ eali muhyi alddyn alqarah daghy, bahath manshur bimajalat majmae alfiqh al'iislamii altaabie limunazamat almutamar al'iislami-alsaeudiat, aleadad: althaani eashra.
- altaewid ean aldarur fi alfiqh al'iislamii: d/ muhamad bin almadanii bu saqi, nashr: knuz 'ashbilya-alryad, ta: al'uwlaa, 1419h-1999m.
- aljawanib alqanuniat lieaqd alsiyahati-dirasat tahliliat muqaranatan bayn alqanun almisrii walqanun alfaransiu: du/muhamad rabie fath albabi, bahath manshur bimajalat fi almajalat alqanuniati, kuliyat alhuquqi-jamieat alqahirat, eadad: 3, mujalad: 8, nufimbir 2020m.
- aljud walkarm fi al'iislami: da/ eabd aljalil turkiu almueayani, nashra: muasasat alrisalati, 2007m.
- himayat almuntaj almuhalaa-dirasat fiqhiat aqtisadiatun: du/ 'ahmad muhamad sharif, nashara: dar althaqafat alruwsiati, dar eaqli, alqahirati-dimashqa, 2025m.
- khulasat alkalam fi 'ahkam eulama' albalad alharami: 'abu eabd alrahman eadil bin saedu, nashara: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 2006m.
- alrihlat fi al'iislam 'anwaeuha wadiabha: da/ eabd alhakim eabd allatif alsaeidii, nashara: maktabat aldaar alearabiat lilkitabi-alqahirati, ta: al'uwlaa, 1416h-1996m.
- alsiyahat muradifatiha wa'ahkamuha fi aldhikr alhakimi: da/ tah muhamad eabd alfataah jadu, ta: al'uwlaa, 1440h-2019m.
- alsiyahati-'ahkamuha wadabuha fi daw' alqanun walsharieati-dirasat eilmiatun: du/ muhamad shahjan alnadwii, nashira: dar alkutub aleilmiati-birut, 2017m.
- alshubhat wa'atharuha fi aleuqubat aljinayiyat fi alfiqh al'iislamii: mansur muhamad alhafnawi, nashra: matbaeat al'amanati, ta: al'uwlaa, 1406h-1986m.
- aldarar almaenawiu wataewiduh fi alfiqh al'iislamii: da/ faruq eabd allah krim, nashara: dar alkutub aleilmiati-birut, ta: al'uwlaa, 2012m.
- aldarar fi alfiqh al'iislamii-taerifuhu-'anwaeuhu-ealaqatuhi-dawabitah-jazawuhu: du/ 'ahmad muafi, nushra: dar abn eafan-alsueudiati, ta: al'uwlaa, 1418h-1997m.
- dman aldarir al'adabii fi alfiqh al'iislamii walqanun alkuayti: fahd saed aldibis alrushidii, bahath manshur bimajalat aldirasat alearabiati-kaliyat dar aleulumi, jamieat alminya-alqahirati, ea: 26, mi: 4.
- dman aleudwan fi alfiqh al'iislamii: du/ muhamad sraji, nashara: almuasasat aljamieiati-birut, ta: al'uwlaa, 1414h-1993m.
- aldaman fi alfiqh al'iislamii: alshaykhi/ ealii alkhafifi, nashara: dar alfikr alearbi-alqahirata, 2000ma.
- alfiel aldaaru waldaman fihi: du/ mustafaa alzarqa, nashra: dar alqilmu-dimashqa, ta: al'uwlaa, 1409h-1988m.
- alfiqh al'iislamii wa'adlatuhu: da/ wahbat mustafaa alzuhayli, ta: alraabieata, nashara: dar alfikir-birut.
- faqah alsiyahat fi al'iislam wanamadhij min rihlat fi 'ard allah alwasieati: fathi yaknu, nashra: muasasat alrisalati, 1999m.
- faqah aleuqubat fi alsharieat al'iislamiati-dirasat muqaranati: da/eisaa aleamri, du/ muhamad aleani, nashara: dar almasirati-eaman, ta: al'uwlaa, 1418h-1998m.
- qawaeid wa'ahkam almasyuwliat aljinayiyat walmadaniat lilmuhandis almiemarii waltabib walmuqawil walmalik lileaqar waharis al'ashya' fi daw' alfiqh wa'ahkam mahkamat alnaqdu: mu/ khalid eabd alfataah muhamad, nashra: dar mahmud-alqahrat, ta: al'uwlaa, 2024m-2025m.
- qut almughtadhi ealaa jamie altirmidhi: eabd alrahman bin 'abi bakr alsuyuti, ti: 911hi, linasir bin muhamad algharibi, risalat dukturah-kaliat aldaewat wa'usul aldiyn-jamieat 'um alquraa-mkat almukaramati, 1424h.
- majalat majmae alfiqh al'iislamii altaabie limunazamat almutamar al'iislamii, jidat-alsaeudia.
- almadkhal 'iilaa dirasat almadhahib alfiqhiati: da/ ealaa jumeat eabd alwahaabi, nashara: dar alsalami-aliqahirati, ta: althaaniati, 1422h-2001m.
- almasyuwliat aljinayiyat 'asasuha watatawuruha-dirasat muqaranat fi alqanun alwadeii walsharieat al'iislamiati: du/ muhamad kamal aldiyn 'iimam, nashra: almuasasat aljamieiati, ta: althaaniati,1411h-1991m.
- almasyuwliat aljinayiyat fi alfiqh al'iislamii-dirasat muqaranatan bialqanuni: du/ mustafaa 'iibrahim alzalmi, nashara: 'iihsan lilnashr waltawzie, 1981m.
- almasyuwliat almadaniat fi daw' alfiqh walqada'i: eazaalidin aldinasiwri, bidun tabeati, 1988mi.
- almasyuwliat almadaniat waljinayiyat fi al'akhta' altibiyati: da/mansur eumar almueaytat, nashra: jamieat nayif alsueudiat, ta: al'uwlaa, 1425h-2004m.
- almueamalat almaliat 'asalat wamueasaratu: dibyan bin muhamad aldibyan, nashara: maktabat almalik fahd alwataniati-alriyad, ta: althaaniati, 1434h.
- almilakiat wanazariat aleaqd fi alsharieat al'iislamiati: alshaykhu/ muhamad 'abu zahrata, nashra: dar alfikr alearabii, 1996m.
- mawanie almasyuwliat aljinayiyat fi alsharieat al'iislamiat waltashrieat aljazayiyat alearabiati: du/mistafaa 'iibrahim alzilmi, nashra: dar wayil liltibaeat walnashr waltawziei, ta: al'uwlaa, 2005m.
- musueat alfiqh al'iislamii: limuhamad bin 'iibrahim altiwijri, nashara: bayt al'afkar alduwliati, ta: al'uwlaa, 1430h-2009m.
- nazariat aldaman 'aw 'ahkam almasyuwliat almadaniat waljinayiyat fi alfiqh al'iislamii: da/ wahbat mustafaa alzuhayli, nashara: dar alfikri-dimashqa, ta: altaasieati, 1433h-2012m.
- nazariat aldaman fi alfiqh al'iislamii aleama: du/ muhamad fawzi fayd allah, nashara: maktabat alturath al'iislami-alkuayt, ta: al'uwlaa, 1403h-1983m.
almawaqie wal'iintirnit:
- mawqie alearabiat lil'akhbari: maqal bieunwani: 'atadhakarun karithat alghawaasat titan?.. sabab jadid wara' ainfijariha birikabiha, rabit almawqae: https://2u.pw/tEA8m tarikh almushahadat 15/6/2025m.
• mawqie wayakbidya, maqal bieunwani: hadithat alghatisat titan 2023, rabit almaqali: https://2u.pw/e0xIn, tarikh almushahadat 15/6/2025m.
|